آثار و ویژگی های حق از دیدگاه فقه امامیه و قانون مدنی

هدف از بحث تعاریف و نظریه ها شناخت ماهیت حق از طریق تبیین و تحلیل عناصر ماهوی آن است، که در این تحلیل، به عناصر اصلی و جوهری حق اشاره می شود و از این طریق ماهیت و حقیقت آن بیان می گردد و در نهایت تعریف قابل قبولی از آن ارایه می شود. در حالی که در بحث آثار حق هدف این است که با شناخت و برشمردن این ویژگی ها حق از سایر مفاهیم مشابه متمایز گردد. این نکته زمانی اهمیت دارد که توجه کنیم این ویژگی ها داخل در ماهیت حق نیستند و لذا کسانی که سعی نموده اند با تکیه بر این آثار و احصای آن تبیین ماهوی از حق داشته باشند بر طریق ثواب نبوده اند. بنابر نظر صحیح، حق دارای عناصر ماهوی خاص خود است و در عین حال دارای آثار و ویژگی هایی می باشد که آن را از مفاهیم دیگر متمایز می کند. این نکته ای است که برخی با غفلت از آن در بحث تبیین ماهیت این ویژگی ها را به عنوان عناصر اصلی و ماهوی حق ذکر نموده اند. در واقع تفکیک بین بحث عناصر ماهوی حق از بحث آثار حق از نکات مهم در تبیین مباحث حق می باشد.

Keywords:

حق , فقه , امامیه , قانون مدنی