مطالعه و بررسی سفال اسگرافیاتو نیشابور با معرفی نمونه های سفالی موزه های بنیاد مستضعفان

ساخت سفالینه های اسگرافیاتو به درجه بالایی از پیشرفت رسید که این امر مرهون توجه هنرمند سفالگر و حمایت حاکمان بود که سبب شد ساخت سفالینه های اسگرافیاتو با کیفیت بالا تولید شود. هنرمند سفالگر ایرانی از برخی نقش مایه ها و تزیینات پیش از اسلام، برای نقوش حک شده بر این سفالینه ها بهره برده اند، زیرا سعی در زنده نگه داشتن فرهنگ گذشته خود داشتند و باورها، اعتقادات و نحوه زندگی اجتماعی مردم دوران خود را به تصویر بکشند؛ این نقوش به لحاظ زیبایی شناسی از شاهکارهای هنر نقاشی دوران اسلامی محسوب می شود. از مهم ترین مراکز ساخت سفال اسگرافیاتو، می توان به نیشابور اشاره کنیم، که از لحاظ طرح، نقش، رنگ و سبک منحصربفردی هستند. این سفالینه ها از جمله ظروف ویژه ای هستند که با توجه به جنس، ساخت و مضامین روی نقوش، توسط طبقه مرفه جامعه زمان خود مورد استفاده تزیینی قرار گرفته و کاربرد مصرفی نداشته است. هدف اصلی پژوهش، مطالعه نقوش سفالینه های اسگرافیاتو نیشابور موزه بنیاد است. روش پژوهش حاضر به صورت مطالعات میدانی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و موزه ای انجام گرفته است. با توجه به مطالعات صورت گرفته، نقوش سفالینه های نیشابور و با توجه به پیشینه پرمایه این هنر زیبا، به این نتیجه دست می یابیم که اکثر نقوش به کار رفته بر روی این آثار با اعتقادات، باورها، تفکرات مذهبی و آیینی، آداب و رسوم، فرهنگ و حتی سیاست های زمان پیوندی زیبا، محکم و سازگار یافته اند. اکثریت نقوش به کار رفته بر روی آثار سفالی، معنا و مفهوم خاصی دارند و برای رساندن پیام و منظور به خصوصی که مد نظر هنرمند بوده و در جریان فرهنگ، جامعه و سنت حضوری پررنگ داشته اند، مورد استفاده قرار گرفته اند.

Keywords:

سفال اسگرافیاتو , روش تزیینی , نیشابور , موزه های بنیاد مستضعفان