بررسی ریخت شناسی منطق الطیر و مصیبت نامه اثر شیخ فرید الدین عطار بنا بر نظریه ولادیمیر پراپ

ریخت شناسی دانشی نو در حوزه مطالعات ادبی است که ارتباط تنگاتنگ شکل ظاهری هر اثر را با مضمون آن آشکارمی سازد و نشان می دهد هر مفهوم خاص، در قالبی خاص گنجانده می شود.ولادیمیر پراپ نخستین شخصی بود که به دسته بندی آثار ادبی بر اساس ظاهر آنها پرداخت . بنابر نظریه وی، قصه های عامیانه همگی از یک ساختار یکسان پیروی می کنندو با همین شیوه میتوان فرمول ثابتی برای طبقه بندی سایر داستانها نیز ارایهنمود. عطار از شاعران صاحبنظر در حوزه عرفان بوده و ازاینرو آثار وی در این زمینه بسیار حایز اهمیتاند . تحلیل ریختشناسی آثار عطار یکی از روشهایی است که میتواند در ریشهیابی عقاید وی راهگشا باشدو کشف مورفم های اولیه داستانهای او به عنوان مصداقی روشن از داستانهای عرفانی گامی برای شناخت روح ادبیات عرفانی است. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی منطق الطیر و مصیبت نامه به روش ولادیمیر پراپ پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که هر دو کتاب از ساختار یکسانی تشکیل شده اند و هر دو مضمون واحدی دارند و علاوه بر این میتوان یک فرمول ثابت به تمامی حکایات فرعی موجود در دو کتاب نیز نسبت داد.

Keywords:

عطار , مصیبت نامه , منطق الطیر , ریخت شناسی , ولادیمیرپراپ