تبیین راهکارهای طراحی معماری داخلی با تکیه بر بهره برداری از عوامل غیر بصری فضا ( نمونه موردی: مدرسه نابینایان و کم بینایان شهید احمد سامانی اصفهان )

ادراک فضای معماری و تعامل با آن، صرفا با وجود قوه بینایی میسر نمی شود. فضا دارای قابلیت هایی به جز عوامل بصری است که در اختیار بهره بردار قرار می دهد و برقراری ارتباط با محیط را برای مخاطب امکان پذیر می کند. این قابلیت ها، مخصوصا وقتی از ارزش بالایی برخوردار می شوند که کاربران قدرت بینایی نداشته باشند. اما عدم قدرت بینایی به آن معنا نیست که فرد نابینا به عنوان یک انسان، سهمی در فضای معماری ندارد. طراح می تواند با دستیابی به چنین پتانسیل هایی، فضا را در حیطه درک استفاده کننده نابینا و کم بینا در بیاورد تا چنین افرادی پیام فضا را در حیطه سایر حواس خود دریافت، تجزیه و تحلیل و درک نمایند. از آنجا که درک و تعامل با فضای ساخته شده و محیط پیرامون، برای آدمی از کودکی آغاز می شود، طرایی فضاهای مخصوص کودکان نابینا و کم بینا اهمیت و ضروریت می یابد.اساس کار در این نوع طرایی، تغییر فرآیند معماری از متعارف به غیر متعارف، از طریق توجه به جزییات تاثیرگذار بر سایر حواس در طراحی داخلی بناها می باشد. همچنین پاسخ معمارانه به الگوهای رفتاری چنین کودکانی در سه اصل حرکت، مکث و جهت یابی اصل مهم در این نوع طرایی است. آنچه در این پژوهش پیش روست، تلاشی است برای تشخیص نحوه درک کودکان کم بینا و نابینا از معماری پیرامون و محیط های داخلی و ارایه الگوی صحیحی از فضاهای مناسب با ادراک چنین افرادی، به وسیله بهره برداری از عوامل غیر بصری فضا. در این پژوهش مدرسه نابینایان و کم بینایان شهید احمد سامانی اصفهان، به عنوان یک نمونه، مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی در راستای بهینه سازی فضاهای آن، در قالب نمونه طرح ارایه شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع مطالعات کتابخانه ای و میدانی ( مصاحبه با کودکان و مربیان ذی ربط، بررسی محیطی بنای موجود ) می باشد.

Keywords:

نابینایان و کم بینایان , ادراک غیر بصری فضا , معماری داخلی , بهینه سازی , مدرسه نابینایان و کم بینایان شهید احمد سامانی اصفهان