مبانی قرآنی نظریه عالم صغیر بودن انسان کامل در اندیشه بیدل دهلوی و بررسی آن

در قرآن کریم ان سان، به عنوان خلیفه خداوند معرفی شده، که استعداد آموختن اسماء و صفات الهی را داراست. نظریه انسان کامل و عالم صغیر بودن او از جایگاه ویژه ای برخوردار است و این مقام برای انسان صادر نمی شود مگر اینکه متصف به صفات مستخلف عنه با شد چنین انسانی نسخه ای از کل عالم هستی است و هر آنچه در عالم به صورت تفصیل وجود دارد؛ در انسان به صورت اجمال نهادینه شده است. هدف مقاله ی حاضر شناخت انسان کامل و عالم صغیر بودن او در اندیشه بیدل دهلوی است. در اندیشه بیدل انسان میتواند تجلی و آینه خداوند رحمان باشد و چون انسان در صفات و افعال خود، جلوه ای از جمال و جلال الهی است؛ پس به اذن خداوند، کینونیت جامع نیز دارد. نگارش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی این نظریه با مبانی قرآنی از دیدگاه بیدل دهلوی پرداخته ا ست. بیدل، انسان را نماینده حق در زمین و مرآت رب العالمین میداند که بر اساس آیات الهی، علم اسماء الهی و نفخه روح الهی در وجود انسان نهادینه شده که به او مقام خلافت الهی میبخشد. در نتیجه بیدل در اشعار خود با استعانت از تعالیم آیات الهی، پیو سته به وحدت و یکی بودن خالق و مخلوق اشاره داشته و وجود انسانی را عالمی میبیند که سیر انفسی آن موجب شناخت حق تعالی میگردد

Keywords:

مبانی قرآنی , انسان کامل , عالم صغیر , بیدل دهلوی