بکارگیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) جهت مدیریت جامع حوضه‌های آبخیز (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بازفت استان چهارمحال و بختیاری)
Publish Year: 1388
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 2,199
This Paper With 9 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
ICWR01_061
تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1388
Abstract:
حوضه آبخیز به عنوان واحد تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی سیاست‌های کلان یک کشور، نیازمند بوجود آمدن دید همه‌جانبه و سیستمی است. دخالتهای انسان به منزله عنصر تاثیرگذار در اکوسیستم باعث اختلال در عملکرد سیستم حوضه آبخیز شده و آن را مساعد بروز بحران‌های زیست محیطی نموده است. در چنین شرایطی باید باد برنامه‌ریزی منسجم در منابع طبیعی با هدف کنترل، احیا و حفاظت از این منابع اقدام نمود، که در این رابطه مدیریت جامعه حوضه آبخیز چنین اهدافی را برآورده خواهد کرد. در مدیریت جامع آبخیز (IWM) پس از طراحی مراحل مختلف برنامه‌ریزی، مهمترین مرحله، انتخاب بهترین طرح برای حوضه آبخیز به شمار می‌رود. با توجه به اینکه یک حوضه آبخیز تحت تاثیر عوامل مختلفی چون شرایط آب و هوایی، فیزیوگرافی، زمین‌شناسی، هیدرولوژی و جوامع گیاهی و جانوری است، جهت انتخاب بهترین طرح در مدیریت جامع آن باید همه این عوامل در تصمیم‌گیری دخالت داده شود. در چنین شرایطی با تصمیم‌گیری‌هایی مواجه خواهیم بود که تحت‌تاثیر معیارهای متعددی قرار دارند. رویکرد تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) روشی برای مدیریت و تصمیم‌گیری در حوضه‌های آبخیز بوده که یک ساختار رده‌ای را به منظور ساده سازی یک فرایند پیچیده تصمیم‌گیری به صورت رده‌های اهداف، معیارها، زیرمعیارها و استراتژیها در نظر می‌گیرد. به عبارت دیگر AHP اهرم موثری در پیاده‌سازی اصول مدیریت جامع به شمار می‌رود. در این تحقیق حوضه آبخیز بازفت واقع در استان چهارمحال و بختیاری جهت اجرای تکنیک AHP انتخاب گردید. بر این اساس، جهت ارائه راه‌حل‌های مناسب برای مشکلات موجود در حوضه، ابتدا گزینه‌هایی مانند عملیات عمرانی و خدماتی (تأمین برق و آبرسانی روستاها، احداث جاده روستایی و جایگاه سوخت و...)، عملیات بیولوژیک (نهال‌کاری، بوته‌کاری و...) و عملیات مکانیکی (احداث سد خاکی، گابیون و...) انتخاب گردید. سپس برای انتخاب بهترین گزینه چهار معیار شامل هزینه، حفاظت خاک، کاهش سیلاب و تولیدات زراعی و دامی در نظر گرفته شد. سپس بر اساس نظرات کارشناسان اقدام به ارزیابی گزینه‌ها از طریق ماتریس مقایسه زوجی گردید، که پس از انجام محاسبات در نهایت هزینه به عنوان مهمترین معیار و عملیات بیولوژیک به عنوان بهترین طرح حوضه بر اساس معیارهای مورد نظر معرفی گردید.
Keywords:
Authors
داود مافی غلامی
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، گروه علوم جنگل، دانشگاه شهرکرد
اکرم نوری کمری
استادیار گروه علوم جنگل دانشگاه شهرکرد
نبی الله یارعلی
دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :