نقشه برداری واحدهای سنگی گنبدهای نمکی با استفاده از روش تحلیل مولفه اصلی مطالعه موردی: گنبد نمکی بم

پردازش و تفسیر تصاویر دورسنجی چندطیفی در شناسایی و تفکیک واحدهای سنگی، دگرسانی ها و ساختارهای زمین شناسی کمک می کند. در این تحقیق با روش تحلیل مولفه اصلی، تصاویر سنجنده استر برای تفکیک واحدهای سنگی گنبد نمکی بم مورد پردازش قرار گرفتند. گنبد نمکی فعال بم دارای شکل مثلثی، طول 16 و عرض 9 کیلومتر و مختصات 27° 17 شمالی و 45 54° شرقی میباشد. این گنبد در تاقدیس کوه آباد واقع شده و سازندهای با شیب شمال غربی منطقه سازندهای هرمز، ایلام سروک، پابده و گورپی و سازندهای با روند جنوب شرقی سازندهای آسماری، جهرم، گچساران و میشان هستند. ترکیب پتروگرافی گنبد متنوع بوده و دارای تیپ های سنگی با منشا شیمیایی، تخریبی و ماگمایی میباشد. با پردازش تصاویر استر به روش تحلیل مولفه اصلی و ترکیب رنگی کاذب )RGB( از تصاویر PC حاصل شده، در ترکیب رنگی PC3 PC2 PC4 مارن ها، در ترکیب رنگی PC5, PC6, PC7 ژیپس و انیدریت و پوشش گیاهی، در ترکیب رنگی PC4 PC5 PC6 کربنات ها و در ترکیب رنگی PC4 PC3 PC6 واحدهای سنگی مختلف گنبد نمکی بارزسازی شدند. ترکیب رنگی اخیر بخوبی توانست واحدهای نمکدار )هالیت(، ژیپس و انیدریت )سولفاتها(، سنگ آهک و دولومیتها )کربناتها(، مارن، ماسه سنگ و سیلستونها و سنگهای مافیک را از هم تفکیک کند. نتایج حاصل از این پردازش ها با مطالعات صحرایی، نقشه زمین شناسی منطقه و گرفتن طیف Z-Profile از واحدهای بارز شده بررسی و تائید شدند. نتایج حاکی از توانایی سنجنده استر و روش تحلیل مولفه اصلی برای تفکیک واحدهای درهم ریخته گنبدهای نمکی است.

Keywords:

گنبد نمکی بم , تحلیل مولفه اصلی , تفکیک واحدهای سنگ شناسی , زمین شناسی گنبد نمکی