بررسی ارتباط میان توان نسبی باندهای فرکانسی الکتروآنسفالوگرافی در حین رانندگی در روی شبیه ساز و ارزیابی ویدیویی از سطح خستگی رانندگان اتوبوس های بین شهری

مقدمه و اهمیت موضوع: خستگی رانندگان اتوبوس یکی از عوامل اصلی تصادفات جاده ای است که خسارات جبران ناپذیری را به جامعه تحمیل می کند. استفاده از روش های نوین در مطالعه خستگی ذهنی چالش جدی در دنیای امروز است. در مطالعه حاضر از دو روش ارزیابی ویدیویی و توان نسبی امواج مغزی برای ردیابی خستگی ذهنی رانندگان اتوبوس های بین شهری استفاده شده است تا با بررسی ارتباط بین این دو روش راه های ساده تری برای ردیابی خستگی در رانندگان به دست آید. کاربرد امواج مغزی برای ردیابی خستگی ذهنی رانندگان یکی از دقیق ترین روش هاست، ولی این روش هنوز نیازمند مطالعات گسترده تری است. مواد و روش ها: مطالعه توصیفی - تحلیلی حاضر در روی 30 راننده اتوبوس بین شهری سالم صورت پذیرفت. از رانندگان خواسته شد که یک جاده یکنواخت را به طول 107 کیلومتر با سرعت 110 کیلومتر در ساعت در روی شبیه ساز رانندگی کنند. در طول رانندگی ارزیابی ویدیویی از سطح خستگی توسط دو متخصص آموزش دیده در هر 10 دقیقه صورت میگرفت و به طور همزمان، دادگان EEG در نواحی مختلف مغزی ثبت می شد و پس از فیلتر کردن و حذف سیگنال های مزاحم، توان نسبی امواج مغزی دلتا، تتا، آلفا و بتا با استفاده از تبدیل سریع فوریه به دست آمدند. سپس همبستگی بین توان نسبی امواج مغزی با ارزیابی ویدیویی از چهره و رفتار راننده با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن محاسبه گردید. یافته ها: بررسی فیلم های گرفته شده از دید روبرو و پهلو و بررسی رفتار و حالات راننده توسط دو فرد آموزش دیده حاکی از افزایش خستگی با افزایش زمان رانندگی بود. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان داد که بین ارزیابی ویدیویی و توان نسبی دلتا، تتاء بتا 1 و بتا 2 همبستگی معنادار وجود داشت (p<0،05). بحث: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که ارزیابی ویدیویی از بیان چهره می تواند روشی موثر در ردیابی خستگی باشد. نیاز به تحقیقات بیشتر در خصوص خستگی راننده، به خصوص با توجه به تفاوت های فردی و معتبرسازی پژوهش های شبیه سازی شده در یک محیط واقعی توصیه می شود.

Keywords:

خستگی ذهنی , الکترو آنسفالوگرافی , ارزیابی ویدیویی