تعیین حجم آب قابل برداشت ماهانه از رودخانه زهره به منظور تامین آب شرب شهرستان هندیجان

ارزیابی روند تغییرات دبی رودخانه در مدیریت منابع آب بهره برداری از آن به منظور مصارف گوناگون امری مهم است. در این مطالعه روند تغییرات دبی رودخانه زهره در سه ایستگاه پل فلور، خیرآباد و دهملا با استفاده از آزمون های من-کندال و تخمین گر سن در مقیاس های زمانی ماهانه، فصلی و سالانه طی سال های 1375 تا 1394 مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین به منظور ارزیابی تغییرات مقادیر و پراکنش دبی رودخانه در ایستگاه های مطالعه شده از نمودار جعبه ای استفاده گردید. به منظور تعیین حجم آب قابل برداشت به صورت ماهانه از رودخانه جهت تامین آب شرب شهرستان هندیجان، با استفاده از فرمول Tennant جریان زیست محیطی تعیین گردید و از دبی جریان رودخانه ثبت شده در ایستگاه دهملا که نزدیک ترین ایستگاه به شهرستان هندیجان است، کسر شد. نتایج حاکی از آنست که در تمام ایستگاه ها ماه های فروردین و اردیبهشت دارای بالاترین حجم دبی در طول سال می باشند. هم چنین در دو ایستگاه خیرآباد و پل فلور در فصل بهار بیش ترین حجم دبی رودخانه محاسبه گردید. این در حالی است که در ایستگاه دهملا در فصل زمستان، با تفاوت اندکی، حجم آب رودخانه نسبت به فصل بهار بیش تر است. از طرفی طبق آزمون من-کندال و سن، در تمای فصول روند کاهشی در میزان دبی رودخانه مشاهده شد و بیش ترین شیب روند کاهش در فصل بهار رخ داده است. نمودارهای حاصل از آزمون های من-کندال و سن نیز نشان دهنده وجود روند کاهشی در میزان دبی سالانه در کلیه ایستگاه های مطالعه شده است. در نهایت مشخص گردید که ماه های آبان، آذر، دی، بهمن و اسفند جزء ماه های پرآب و مناسب جهت برداشت از رودخانه برای تامین آب آشامیدنی می باشد. در مقابل ماه های خرداد، تیر و تا حدود قابل توجهی مرداد و شهریور، حجم آبی به منظور برداشت باقی نمی ماند و آب پایه موجود در رودخانه به منظور حفظ محیط زیست رودخانه و اکوسیستم وابسته به آن، باید حفظ گردد.

Keywords:

واژه های کلیدی: تامین آب شرب , آبدهی ماهانه , آزمون روند , تغییرات دبی , جریان زیست محیطی