بررسی ماده 768 قانون مدنی از منظر فقهی و حقوقی

نیازهای فردی و اجتماعی بشر برای تامین زندگی مطلوب در سایه امنیت، عدالت و رفاه، وی را وادار می سازد تا در راستای تحقق زندگی مورد نظر خود، نهایت تلاش خویش را بنماید. بر آگاهیهای علمی و تحقیقاتی خود بیفزاید و از ساخته های همنوعانش بهره گیرد و سرانجام رفتارهای خود را ضابطهمند سازد. از این رهیافت است که نهادهای حقوقی شکل میگیرند. ماده 768 قانون مدنی به سبب گستره وسیع و کارایی بسیار زیادش در معاملات مدنی و تجاری، از معدود موادی است که در روابط اقتصادی امروز میتواند کاربرد فراوان داشته باشد، ولی به دلیل عدم آشنایی عموم مردم و عدم تبیین و شرح زوایای مختلف آن توسط دانش آموختگان حقوق، کمتر به کار گرفته شده است . حال آنکه مقرره مزبور از نظر فقهی و حقوقی دارای مبانی متقن و محکمی از جمله بنای عقلاء بر مفاد ماده به ویژه تعهد به نفع شخص ثالث است و برای پاسخگویی به نیازهای اقتصادی امروز، از بسیاری راهحلهای ارائه شده، مناسبتر و مصون از اشکال است. موضوعاتی از قبیل تعهد به پرداخت وجه معینی در قبال عوض صلح، تعهد به نفع ثالث، عملیات بانکی(اعطای وام با اخذ سود، پرداخت سود به سپرده های ثابت) و بیمه، پارهای از مصادیق این ماده میتواند باشد. با بررسی پیشینه تاریخی ماده مذکور در فقه و حقوق و تحکیم مبانی آن، موضوعات فوق، حجت شرعی و قانونی می یابند و در آن صورت، هر یک از آنها می تواند راهگشای بسیاری از موانع و مشکلات موجود جامعه باشد. این مقاله درصدد است تا پس از بیان ضرورت مطالعه ماده مذکور و قلمرو آن، به روش تحلیلی و توصیفی به تحلیل علل وضع و مبانی فقهی و حقوقی این ماده بپردازد.

Keywords:

عملیات بانکی , تعهد به نفع ثالث , عقد صلح , تعهد به پرداخت نفقه , بیمه