معرفی دیوان محتاج تفرشی با نگاهی به سبک شعر او

محمدعلی تفرشی(1256-1301ش) متخل6ص به محتاج ومل6قب به شریف الکتاب از شاعران خوش سخن واز خطاطان اواخر عصر قاجار است که تاکنون به عل6ت عدم تصحیح وطبع اشعارش چهره او ناشناخته مانده است . فن اصلی محتاج قصیده سرایی است. مجموع ابیاتی که از او در دست است حدود دو هزار بیت است که شامل سی وهشت قصیده ، پنج غزل، پنج رباعی و یک مسم6ط است. بنا به گفته احمد کوشا (پسر شاعر) برخی از اشعار محتاج مفقود شده است. شیوه او در سرودن این قصاید مانند شاعران گذشته بخصوص فرخی با تشبیب و تغزل شروع می شود. محتاج در خلال مداحی گاهی نکاتی که مربوط به زندگی شخصی اوست از قبیل شکوه از روزگار و اطرافیان و نداشتن زندگی فارغ و آسوده را به نظم می کشد و با دعا و ستایش ممدوح به پایان می برد. محتاج بطور مبالغه آمیز به مدح شاهان و رجال دولتی زمان خود پرداخته است . البته دو قصیده هم در مدح امیرالمومنین (ع) و حضرت امام رضا دارد . قصاید او از حیث لحن و بیان دلنشین است . در این تحقیق علاوه بر مقابله دو نسخه سعی بر آن است که سبک اشعار محمدعلی تفرشی در سطوح مختلف زبانی و فکری و ادبی بررسی شود و زمینه مطالعه دقیق تر و شناخت بیشتر محتاج فراهم شده ، مورد توجه علاقه مندان و محققان شعر و ادب دوره قاجاریه قرار بگیرد . ادیب الممالک فراهانی ، ملک الشعرا بهار و ایرج میرزا ازهم عصران این شاعرند .

Keywords:

عصر قاجار , محمد علی تفرشی ( محتاج ) , دیوان , تدوین , تصحیح , سبک شعر