دیدگاه روایی ابن حسام خوسفی درباره ی حضرت علی(ع)

در تاریخ ادب فارسی مدح و ستایش حضرت علی (ع) همواره مورد توجه اهل ادب بوده است و این مدح و ستایش هم فضایل بی بدیل اخلاقی ایشان را شامل می شود و هم حقانیت ولایت و وصایت ایشان را مطرح کرده است. این جستار به مدح و ستایش حضرت علی (ع) در دیوان ابن حسام پرداخته است. ابن حسام در جایگاه یک شیعی پاک اعتقاد قسمت اعظم دیوان خویش را به مدح حضرت علی (ع) اختصاص داده است. نکته ی قابل توجه آن است که لحن و بیان حماسی ابن حسام در قصاید مدحی وی نیز مشهود است؛ بنابراین وی در جهت نمایاندن رفعت و بزرگی حضرت علی (ع) از آیات و روایاتی استفاده می کند که شان و منزلت ایشان را در حد کمال نشان می دهد؛ به گونه ای که مضامین این آیات و روایات بسترساز بیان حماسی ابن حسام است؛ به طور کلی مدایحی که در دیوان ابن حسام درباره ی شخصیت حضرت علی موجود است، با سه رویکرد قابل پی گیری است: توصیف حضرت علی از منظر حماسه، توصیف شخصیت حضرت علی بر اساس اغراقات شاعرانه در بافت قصیده و توصیف حضرت علی از منظر آیات و روایات. این قسمت از مدایح ابن حسام درباره ی حضرت علی (ع) بهترین نمونه ی مدایحی است که در دیوان وی یافت می شود؛ زیرا با استفاده از آیات و روایات به شیوه ای مستدل، تصویری روشن از کمالات روحی امیر مومنان به مخاطب می نمایاند.

Keywords:

ابن حسام , حضرت علی , مدح , آیات , روایات