شناخت و بررسی اصول و مفاهیم پدافند غیرعامل در معماری

پدافند غیرعامل عبارت است از به کارگیری هرگونه ابزار، شرایط و موقعیت ها به صورتی که خودبه خود و بدون نیاز به عامل انسانی، با مراحل گوناگون حمله های دشمن مقابله کند. وجه تمایز این نوع از پدافند با پدافند عامل، عامل انسان است. به این معنا که پدافند غیرعامل مجموعه اقداماتی است که در آن نیاز به دخالت مستقیم انسان و جنگ افزار نبوده و در واقع صلح آمیزترین و معقول ترین روش دفاعی است که کاهش خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی را به دنبال دارد. پژوهش حاضر با هدف شناخت اصول و مفاهیم پدافند غیرعامل و بکارگیری آن در عرصه ی معماری تدوین شده است. داده های پژوهش به شیوه ی اسنادی گردآوری شده و مواردی همچون اصول بنیادین پدافند غیرعامل و چرخه فرآیند پدافند غیرعامل در معماری ( دارایی شناسی، تهدیدشناسی و...) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد پدافند غیرعامل در معماری شامل اقداماتی نظیر مکانیابی، استتار، اختفا، فریب و... بوده و عمده ی تمرکز آن بر این است که بدون استفاده از تجهیزات نظامی و سلاح های گرم و تنها به کمک طراحی ساختمان و مشخصات فضاهای آن در دو بعد شکل و فرم و همچنین عملکرد آن، آسیب های ناشی از جنگ را محدود نموده و از قابلیت های طراحی به منظور تامین امنیت جان شهروندان و به حداقل رساندن آسیب های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... استفاده نماید.

Keywords:

طراحی معماری , پدافند غیرعامل , مراکز ثقل , آسیب پذیری , تهدیدات انسان ساخت