مکانیابی اراضی مستعد برای احداث سامانه های پخش سیلاب در استان سمنان

بخش عمده ای از کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک بوده و آب بعنوان یک عامل محدودکننده ی فعالیت های بشری در این مناطق به شمار می آید. وجود سیلاب های مخرب و کمبود آب در اینمناطق، از یک سو لزوم مهار سیلاب ها و از سوی دیگر بهره وری از آنها را جهت تغذیه سفره های آبهایزیرزمینی را ایجاب می کند. از این رو در این مقاله مناطق مستعد احداث سامانه پخش سیلاب با استفاده ازمدل های تلفیقی تصمیم گیری چند معیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی در استان سمنان بررسی و تعیینگردیده است. بدین منظور پارامترهای شیب، سازندهای کواترنری، قابلی ت اراضی، نفوذ پذیر ی سطحی وضخامت آبخوان انتخاب و نقشه مربوطه آنها در محیط GIS تهیه گردید. جهت وزن دهی لایه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert Choice استفاده شد. اوزان محاسبه شده، در نقشه های کلاس بندی شده اعمال و نقشه نهایی پهنه بندی شد ه در 5 کلاس بسیار نامناسب، نامناسب، متوسط ،مناسب و بسیار مناسب تهیه گردید. نتایج نشان داد که با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیارهمی توان مناطق مستعد از نظر پخش سیلاب را با زمان و هزینه کمتر اولویت بندی و تعیین نمود. در نهایت 12/8 درصد (1155326،96 هکتار) منطقه مورد مطالعه در طبقه بسیارنامناسب، 4/48 درصد (403333،33 هکتار) در طبقه نامناسب، 10/64 درصد (958693،47 هکتار) در طبقه متوسط، 57/49 درصد (5180041،46 هکتار) در طبقه مناسب و 14/59 درصد (1312680،35 هکتار) در طبقه بسیار مناسب قرار گرفته است. همچنین نتایج نشان داد که مناطق کاملا مناسب جهت تغذیه مصنوعی آبخوان اغلب در حاشیه دشت، آبرفت ها و مخروط افکنه های آبرفتی دانه درشت تا متوسط با شیب کمتر از 3 درصد واقع شدند.

Keywords:

تغذیه مصنوعی , مدیریت منابع آب , AHP , استان سمنان , GIS