ارزیابی تاثیر تحریم های اقتصادی بر روابط تجاری دوجانبه ایران و عراق

تحریم اقتصادی از مهمترین ابزارهای فشار جهت کنترل یا تغییر رفتار کشورها، سازمان ها یا افرادی است که مطابق نظر مجریان تحریم، عمل نمی کنند. تحریم کنندگان با ایجاد موانع مالی و تجاری گوناگون در برابر نظام اقتصادی واحد سیاسی مخالف و تجدیدنظر طلب، زیرساخت های اقتصادی آن را مورد حمله قرار می دهند تا بازیگر هدف را وادار به تغییر کنش نمایند. جمهوری اسلامی ایران هم به عنوان کشوری تجدید نظر طلب و منعقد نظم موجود، بارها از سوی ارکان مختلف سازمان ملل متحد، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، مورد تحریم های اقتصادی قرار گرفته و در نتیجه، فشارهای زیادی بر اقتصاد ایران تحمیل شده و زیرساخت های تولیدی و روابط تجاری آن آسیب دیده اند. از این رو، روابط تجاری ایران با کشور عراق که به دلیل اشتراکات فراوان مذهبی، نژادی، فرهنگی و 1458 کیلومتر مرز مشترک، در سال های اخیر، بیشترین حجم تجارت را به خود دیده بود، از این اثرات سوء مصون نمانده است. بنابراین، سوال اصلی پژوهش این است که تحریم های اقتصادی چگونه و با چه مکانیزمی بر روابط تجاری ایران و عراق تاثیر می گذارند یافته های پژوهش، با رویکردی واقع گرایانه و قائل شدن تفاوت میان تحریم هیا سازمان های بین المللی و تحریم های اعمال شده توسط یک یا چند دولت که برای حفظ منافع ملی کشور یا کشورهای تحریم کننده صورت می گیرد، حاکی از آن است که نه لزوما سازوکارهای اقتصادی تحریم، بلکه قدرت سیاسی کشور تحریم کنندهف تهدید عراق به قطع روابط تجاری از طرف آمریکا و تحلیل هزینه- فایده های سیاسی جهت حفظ منافع ملی، اثرگذاری تحریم را بر روابط تجاری ایران و عراق شدت بخشیده است.

Keywords:

تحریم اقتصادی , تجارت خارجی , جمهوری اسلامی ایران , عراق , برجام