فرآیندی برای تدوین مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی مبتنی بر روش اقدام پژوهی

زمینه: اخلاق پژوهش اینترنتی زیرمجموعه ای از اخلاق کاربردی است که هدف آن بررسی، ارایه و به کارگیری رهنمودها و کدهای اخلاقی برای هدایت فعالیت های پژوهشی در فضای مجازی است. تدوین این مرامنامه مبتنی بر دو روش پژوهشی اسنادی و ا قدام پژوهی است. فرایند اقدام پژوهی در چهار مرحله تحقق می یابد: 1) تشخیص، 2) برنامه اقدام، 3) انجام اقدام و 4) ارزیابی اقدام. مرحله تشخیص مسایل اخلاقی برای تنظیم پیش نویس کدهای اخلاقی مبتنی بر روش اسنادی است. در این چهارچوب با گردآوری منشورها و مرامنامه های اخلاقی متعدد و قابل اطمینان، مهمترین مسایل اخلاقی در پژوهش های اینترنتی استخراج، و کدهای اخلاقی مرتبط صورتبندی و به عنوان پیش نویس مرامنامه در کارگروهی تخصصی مورد ارزیابی نقادانه قرار می گیرد و برای انجام اقدام به سازمان مربوطه ارسال می شود. نتیجه گیری: هدف از تدوین این مرامنامه، معرفی فرایند گام به گام برای تدوین مرامنامه اخلاق پژوهش اینترنتی و ارایه کدهای اخلاقی به منظور هدایت و سازمان دهی اخلاقی فعالیت های پژوهشی محققان در فضای مجازی است. مرامنامه اخلاق پژوهش انترنتی به عنوان متممی بر منشور و موازین اخلاق پژوهش وزارت عتف در 9 فصل و 15 بند در چارچوب اصول و موازین اخلاق پژوهش آن وزارتخانه تهیه و تنظیم شده است.

Keywords:

اخلاق پژوهش , اخلاق پژوهش اینترنتی , مرامنامه اخلاقی , سورژه پژوهیدنی , کد اخلاقی