ارزیابی آسیب پذیری پهنه های شهری با رویکرد پدافند غیرعامل، مورد پژوهی: مناطق 10 گانه شهرداری شیراز

امروزه به کارگیری اصول پدافند غیرعامل در برنامه ریزی شهری با هدف به حداقل رساندن خسارت هایاحتمالی ناشی از تهدیدهای انسان ساخت، جایگاه مهمی دارد. براین اساس در فرآیند مدیریت خطرپذیری،ارزیابی میزان آسیب پذیری کالبدی شهری و شناسایی پهنه های آسیب پذیر امری ضروری است. از اینرو هدفاصلی این پژوهش تعیین میزان اهمیت شاخص های موثر بر آسیب پذیری پهنه های شهری، ارزیابی کلانشهرشیراز بر اساس این شاخص ها و شناسایی پهنه های آسیب پذیر شهر شیراز در شرایط وقوع تهدیدهایانسان ساخت احتمالی است. این پژوهش از نظر روش شناسی، توصیفی- تحلیلی و موردی است. به منظورشناسایی پهنه های آسیب پذیر شهر شیراز از مدل تلفیقی تحلیل سلسله مراتبی فازی و میانگین گیری وزن دار مرتب در سیستم اطلاعات جغرافیاییاستفاده شد و در این روند مقایسه زوجی معیارها، تعیین وزن معیارها و تهیه نقشه های لایه های اطلاعاتی انجام شد. شاخص ها و معیارهایاستفاده شده در این تحقیق از مبانی نظری پژوهش بدست آمد و جهت تعیین میزان اهمیت هر یک از معیارها از شیوه مصاحبه با خبرگان (15کارشناس) و روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده شد. نقشه های مربوط به معیارهای سنجش آسیب پذیری با به کارگیری منطقفازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی در سطح بلوک های شهری تهیه و سپس نقشه های فازی با استفاده تابع ترکیب خطی وزندار با یکدیگرترکیب و با استفاده از شیوه میانگین گیری وزن دار مرتب (OWA)، نقشه های نهایی آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه در 5 سطح خطرپذیریتهیه شد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در شرایط خطرپذیری بالا (Orness=1)؛ 27 درصد از بلوک های شهری کلانشهر شیراز شاملپهنه های وسیعی از مناطق 8 و 2 و بخش هایی از مناطق 1 ، 5 ، 12 و 4 در شرایط آسیب پذیری خیلی زیاد و زیاد و 65 درصد از بلوک هایشهری در شرایط آسیب پذیری متوسط قرار دارند.

Keywords:

آسیب پذیری کالبدی , پدافند غیرعامل , سیستم اطلاعات جغرافیایی , تحلیل سلسله مراتبی فازی , میانگین گیری وزن دار ترتیبی