نقش علوم انسانی در چشم انداز بیس تساله جمهوری اسلامی ایران وراهکارهای عملیاتی ساختن آن

سند چشم انداز بیست ساله که پس از انقلاب برای اولین بار در تاریخ ایران تدوین شده است، بیانگر افق آینده ای است که ساخته می شود. به عبارت دیگر این سند، به آینده، نه به عنوان جایی که ایران به آنجا می رود، بلکه به عنوان آنجا که ایرانیان آن را به وجود م یآورند، نگاه می کند. بر این اساس، راههایی که به آینده ختم می شوند، یافتنی نیستند، بلکه ساختن یاند. این نگرش به آینده توسعه و پیشرفت در سند چشم انداز بر پایه تفکر راهبردی پای هریزی شده است. و صد البته می بایست بر پایه برنام هریزی راهبردی نیز عملیاتی گردد. مقصود از تفکر استراتژیک، خلق راهبردی های ابتکاری و نو است که می تواند چشم انداز آینده ای بالقوه را ترسیم کند که به طور قابل توجهی با حال متفاوت است و مقصود از برنامه ریزی راهبردی، عملیاتی کردن راهبردی های خلق شده و حمایت از فرآیند تفکر راهبردی است و بدین گونه است که سند چش مانداز بیست ساله جمهوری اسلام یایران، نه براساس پیش بینی، که براساس آینده نگری شکل گرفته و به تعبیر سطر سطر آن با محاسبه و کارشناسی تدوین شده و اص لاً بلندپروازانه » زیبای مقام معظم رهبری توضیح اینکه، کشورهای مختلف جهان در تهیه و تنظیم چش مانداز بلند مدت خود به یکی «. نیست از دو رویکرد کلی توجه دارند که عبارت اند از: 1. رویکرد پیش بینی: که برای تنظیم سند چشم انداز براساس آن، ابتدا وضعیت موجود به دقت بررسی شده و براساس امکانات، قابلی تها و فرصت های موجود، تصویری از آینده ترسیم می گردد. 2. رویکرد آینده نگری: که براساس آن، ابتدا تصویری از وضع مطلوب و آرمانی در نظر گرفته می شود و توانایی ها و قابلیت های لازم برای رسیدن به آن ایجاد می شود.آنچنان که ملاحظه می شود، افق آینده ترسیم شده در چش مانداز بر پایه رویکرد دوم، قابلی تها و امکانات و فرص تهای موجود آینده را شکل نمی دهند، بلکه آینده ف ینفسه به عنوان وضع مطلوب در نظر گرفته م یشود و همه قابلی تها و امکانات و فرص تها باید برای تحقق آن به شکل حداکثر گرایانه تجهیز و به کار گرفته شوند. با این مقدمه می توان گفت چش مانداز عبارت است از: تصویر مطلوب و آرمان قابل دستیابی جامعه در یک افق زمانی معین بلندمدت که متناسب با مبانی ارزشی و آرمان های نظام و مردم تعیین می گردد

Keywords:

علوم انسانی , چشم انداز بیست ساله , تفکر راهبردی , آینده پژوهی , جمهوری اسلامی