بررسی الگوی تغییرات مکانی مقادیر دبی و رسوب معلق در حوزه های آبخیز استان اردبیل

برآورد وضعیت دبی و رسوب حوزه های آبخیز درک صحیحی از فرآیندهای هیدرولوژیکی را فراهم می سازد. یکنواخت فرض نمودن تغییرات دبی و رسوب در یک حوزه آبخیز سبب اعمال برنامه ریزی و مدیریت واحد برای کل حوزه آبخیز و عدم تحقق اهداف می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات مکانی و پهنه بندی مقادیر دبی و رسوب در سطح استان اردبیل در بازه زمانی 10 ساله 1384 - 1393 در 37 ایستگاه هیدرومتری دارای آمار در استان اردبیل انجام شد. چهار روش درون یابی ماکوس وزنی فاصله IDW ، کریجینگ ساده، کریجینگ معمولی و کوکریجینگ به منظور تعیین بهترین روش جهت مطاللعه تغییرات مکانی متغیرهای دبی و رسوب مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج شاخص های ارزیابی روش های درون یابی IDW و کوکریجینگ برآورد دقیق تری از دبی و رسوب به دست دادند. ضریب همبستگی مقادیر اندازه گیری شده و تخمینی با روش IDW و کوکریجینگ به ترتیب 43 / 0 و 55 / 0 به دست آمدل. با توجه به نتایج روش IDW ، قسمت های غربی و مرکزی منطقه مورد مطالعه به ترتیب دارای بیشترین و کمترین مقدار دبی به ترتیب برابر با 6 / 5 - 84 / 4 مترمکعب برثانیه و 1 - 4 / 0 مترمکعب برثانیه بود. نتایج حاصل از درون یابی متغیر رسوب با روش کوکریجینگ نشان دهنده مقادیر رسوب بیشتر در قسمت های غربی و جنوبی، 19 / 16 - 0 / 0 تن در هکتار در سال و مقادیر رسوب کمتر در قسمت های مرکزی 04 / 01 - 0 / 0 تن در هکتار در سال بود.

Keywords:

تغییرات مکانی , درون یابی , منحنی سنجه رسوب , واریوگرام , استان اردبیل