بررسی آرایش کاشت انواع لوبیا در شرایط آبیاری قطره ای نواری در منطقه شهرکرد

در این آزمایش آرایش های مختلف کاشت در ارقام لوبیا با تاکید بر آبیاری قطره ای نواری مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقاتی چهارتخته شهرکرد اجرا شد. عامل اول رقم در سه سطح (لوبیا چیتی کوشا، لوبیا قرمز یاقوتو لوبیا سفید درسا) و عامل دوم آرایش کاشت در شش سطح (آبیاری قطره ای نواری با فاصله ردیف 75 سانتیمتر و 2، 3 و 4 خط کاشت روی هر پشته، آبیاری قطره ای نواری و فاصله ردیف 60 سانتیمتر و 2 خط کاشت روی هر پشته، آبیاری شیاری و فاصله ردیف 60 سانتیمتر و دو خط کاشت روی هر پشته و آبیاری غرقابی و کاشت بصورت هیرم کاری کرتی) بود. در طول اجرای آزمایش، مراحل رویشی و زایشی لوبیا یادداشت شده و در انتهای فصل رشد عملکرد و اجزای عملکرد ارقام تعیین گردیدند. میزان مصرف آب در هر کدام از تیمارها اندازه گیری شد. برای تجزیه آماری از نرم افزار SAS استفاده شد و میانگین ها با استفاده از آزمون توکی مقایسه شدند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه و بهره وری آب تحت تاثیر ارقام لوبیا قرار گرفتند. آرایش کاشت لوبیا بر تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه و بهره وری آب تاثیر داشت. اثر متقابل رقم در آرایش کاشت بر وزن صد دانه، عملکرد دانه و بهره وری آب معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در سال دوم بدست آمد که مربوط به تعداد غلاف بیشتر در بوته ها در سال دوم بود. عملکرد بیشتر در سال دوم بهره وری آب را نیز افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه از رقم لوبیا قرمز یاقوت بدست آمد که با لوبیا چیتی کوشا تفاوت معنی دار نداشت. بیشترین بهره وری آب از رقم لوبیا چیتی کوشا بدست آمد که با رقم لوبیا قرمز یاقوت تفاوت معنی دار نداشت. بیشترین عملکرد دانه از آرایش کاشت کرتی با آبیاری معمولی بدست آمد. در حالی که آرایش کاشت چهار ردیف روی پشته های 75 سانتیمتری بیشترین بهره وری آب را داشت که با سه ردیف روی پشته های 75 سانتیمتری تفاوت معنی دار نداشت. بنابراین اگر فقط هدف عملکرد دانه باشد آرایش کاشتکرتی برتر بود ولی اگر هدف کاهش مصرف آب و بهره وری بیشتر آب باشد می توان به آرایش کاشت هایچهار ردیف و سه ردیف روی پشته های 75 سانتیمتری نیز توجه داشت.واژه های کلیدی: لوبیا، روش آبیاری، آرایش کاشت، بهرهوریآب.