تعیین اسانس گیاهان دارویی قابل استفاده به عنوان محرک رشد در جیره جوجه های گوشتی

برای انجام طرح، ابتدا اسانس های گیاهان دارویی (مرزنجوش ،پونه کوهی ،آویشن، آویشن کوهی، نعناع، اسطوخودوس، ریحان، سنبل کوهی، گزنه، مارچوبه، شیرین بیان، بابونه، رازک و زنیان ) تهیه شد. سپس اسانس های مربوط به هر یک از این گیاهان داروی به صورت یک پروژه موردبررسی قرار گرفت. هر یک از این پروژه ها در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 سطح (سطوح 0 و 0/2 و 0/4 گرم در کیلوگرم اسانس) و دو جیره حاوی آنتی بیوتیک محرک رشد متداول و پروبیوتیک تجاری) انجام شد. هر گروه آزمایشی شامل 4 تکرار و 20 قطعه جوجه گوشتی در هر واحد آزمایشی بود.در این تحقیق جهت بررسی امکان جایگزینی اسانس ها با انتی بیوتیک از روش تصمیم گیری چند شاخصه (TOPSIS) استفاده شد. در این روش برای ارزیابی گزینه های موردمطالعه از معیارهای وزن بدن، خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی، درصد ماندگاری، شاخص تولید، نسبت هتروفیل به لنفوسیت، پاسخ به گلبول قرمز گوسفندی، نسبت طول پرز به عمق کریپت در ناحیه ژژنوم ( شاخص جذب)، جمعیت لاکتوباسیلوس و ای کولای دستگاه گوارش استفاده شد. نتایج نشان داد که اسانس رازک در سطح 200 میلی گرم در کیلوگرم و اسانس آویشن باغی در سطح 400 میلی گرم در کیلوگرم قابلیت جایگزینی با آنتی بیوتیک را دارند. در ضمن اسانس های مارچوبه، مرزنجوش، گزنه، بابونه، زنیان و آویشن شیرازی در دو سطح 200 و 400 میلی گرم در کیلوگرم قابلیت جایگزینی آنتی بیوتیک را دارند.کلمات کلیدی: اسانس گیاهان دارویی،آنتی بیوتیک، تصمیم گیری چند شاخصه