بررسی قابلیت انبارمانی پنج ژنوتیپ امیدبخش ”به“ (Cydonia oblonga Mill.) در شرایط سردخانه

ژنوتیپ های امید بخش ”به“ اصفهان حاصل شناسایی و جمع آوری ژنوتیپ های ”به“ در استان اصفهان است. با توجه به اینکه ارزیابی خصوصیات انبارمانی و تعیین میزان مقاومت به نابسامانی های پس از برداشت در محصولات باغی از اهمیت وافری برخوردار است، این تحقیق با هدف تعیین مناسب ترین زمان برداشت و بررسی طول دوره انبارمانی ژنوتیپ های امید بخش ”به“ حاصل از جمع آوری ژرم پلاسم انجام خواهد شد. به این منظور میوه های ارقام و ژنوتیپ های ویدوجا، KVD2، KVD4، NB4 و PH2 به عنوان ژنوتیپ های امید بخش و دو رقم ”به“ اصفهان و ”به“ ترش به عنوان ارقام شاهد، در تاریخ های 15، 23 و 30 مهر ماه در سال های 1393 و 1394 از ایستگاه تحقیقات مبارکه برداشت شدند. میوه ها به سردخانه با دمای 1±0 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 5±90 درصد منتقل گردیدند. صفات مورد ارزیابی در زمان برداشت و نیز در فواصل یک ماهه به مدت پنج ماه پس از نگهداری در سردخانه طی آزمایش فاکتوریل در پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و 10 میوه در هر تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج جدول آنالیز واریانس نشان داد که اثرات متقابل مربوط به عوامل سال، زمان برداشت، رقم و مدت انبارمانی بر برخی صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. بیشترین درصد مواد جامد محلول در سال دوم، برداشت سوم و پس از پنج ماه انبارمانی برای ”به“ اصفهان و PH2 با میانگین 20 درصد به دست آمد. کم ترین میزان این صفت مربوط به ژنوتیپ KVD4 در سال اول و در زمان برداشت برابر با 33/7 بود. بیش ترین سفتی بافت در سال دوم، در زمان اولین برداشت و برای ژنوتیپ PH2 به دست آمد (11 پوند بر اینچ مربع). کمترین میزان سفتی نیز در سال اول و دوم برای ژنوتیپ KVD4 در برداشت دوم و پس از پنج ماه انبارمانی به دست آمد (7/1 پوند بر اینچ مربع). بیش ترین کاهش وزن را ژنوتیپ NB4 با میانگین 01/21 درصد در ماه پنجم انبارمانی نشان داد و کم ترین وزن ازدست دهی در اولین ماه انبارمانی و برای ارقام و ژنوتیپ های KVD4، KVD2 و ویدوجا به ترتیب با میانگین های 36/2، 47/2 و 83/2 درصد دیده شد. وزن میوه ها در سال اول با شیب بیشتری نسبت به سال دوم کاهش یافت. ژنوتیپ NB4 در برداشت سوم و پس از پنج ماه ماندن در انبار با میانگین 5/4 درصد بیشترین درصد قهوه ای شدن سطحی را نشان داد. ”به“ ترش و KVD4 کم ترین میزان قهوه ای شدن سطحی را بروز دادند. بیش ترین اسید قابل تیتر مربوط به زمان برداشت ژنوتیپ KVD4 با میانگین 05/2 درصد بود. ”به“ اصفهان کم ترین اسید قابل تیتر را در ماه پنجم انبارمانی نشان داد. تفاوتی در میزان پکتین بین زمان های مختلف برداشت و ارقام مختلف دیده نشد. میوه های ژنوتیپ KVD4 در زمان سومین برداشت بیش ترین محتوای فنل را داشتند (5/120 میلی گرم در 100 گرم وزن تر). در نهایت برداشت اول برای رقم ویدوجا و برداشت سوم برای سایر ارقام و ژنوتیپ ها مناسب بود. بر اساس فاصله زمانی بین تمام گل تا زمان برداشت برای ارقام و ژنوتیپ های ویدوجا، KVD2، KVD4، PH2، NB4، ”به“ ترش و به اصفهان به ترتیب 185، 200، 200، 193، 193، 200 و 193 روز پس از تمام گل مناسب ترین زمان برای برداشت بود. نگهداری میوه ارقام و ژنوتیپ های ویدوجا، KVD4، PH2، NB4 و ”به“ اصفهان به مدت چهار ماه و میوه KVD2 و ”به“ ترش به مدت پنج ماه در سردخانه قابل توصیه است. واژه های کلیدی: پس از برداشت، قهوه ای شدن سطحی، پکتین، محتوای فنل