بررسی و انتخاب در توده ها و نسل های در حال تفکیک (F2-Fn) گندم نان و آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی (PWSN-C94) برای اقلیم سرد در کرج

حداکثر مقدار تفکیک ژنتیکی در نسل F2 ظاهر می گردد و در هر نسل پس از آن مقدار 50% از هتروزیگوسیتی کم و به هموزیگوسیتی اضافه می شود. در این پروژه ژرم پلاسم موجود در نسل های F2 تا F11 و آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاه کرج (اقلیم سرد) مورد ارزیابی قرار گرفتند. از رقم حساس به زنگ زرد (رقم بولانی) بعنوان اسپریدر در میان و حاشیه این نسل ها کشت شدند تا شیوع زنگ زرد در ژنوتیپ ها تسهیل گردد. انتخاب در توده های F2، نسل های F3 و F4 به صورت بالک تغییر شکل یافته (Modified bulk) و از نسل F5 به بعد به صورت تک بوته صورت پذیرفت. قبل از شروع رسیدن فیزیولوژیکی گیاه، با توجه به بنیه بوته، تیپ زراعی، تیپ سنبله، وضعیت بیماری ها و پس از برداشت با توجه به رنگ و شکل دانه، فامیل ها و بوته های مناسب در آن انتخاب شده و برای کشت در نسل بعد در نظر گرفته شدند. از نسل F2 که شامل 174 توده بود و درکرت های با 6 خط 20 متری کشت شده بودند تعداد 116 توده آنها انتخاب شد. از نسل F3 که شامل 84 توده، نسل F4 شامل 49 و نسل F5 شامل 22 شماره بودند و در کرت های با 6 خط 10 متری کشت گردیده بودند به ترتیب تعداد 74، 44 و 57 فامیل انتخاب شد. از نسل F6 که شامل 59 شماره بود تعداد 2 فامیل به نسل F7 و 42 لاین نیز به آزمایش PWSN-C95 هدایت شد. از نسل F7 که شامل 17 شماره بود تعداد 5 شماره آن انتخاب و به آزمایش PWSN-C95 انتقال یافت. از نسل F11 که شامل 6 شماره بود و در کرت های با 6 خط 3 متری کشت گردیده بود، تعداد 2 شماره انتخاب به آزمایش PWSN-C95 هدایت شد. تعداد 99 لاین نیز در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی (PWSN-C94) در کنار ارقام شاهد اروم، زارع، میهن و حیدری برای عملکرد دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند که تعداد 25 لاین برتر یا در سطح ارقام شاهد از نظر عملکرد دانه و مقاوم به بیماری زنگ زرد برای شرکت در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی سراسری اقلیم سرد (PRWYT-C95) که در سال زراعی 96-1395 به صورت ملی اجرا می گردد انتخاب شدند. دامنه عملکرد 25 لاین انتخابی بین 5717 تا 8867 و میانگین آنها 7171کیلوگرم در هکتار؛ و میانگین عملکرد ارقام شاهد یعنی اروم، زارع، میهن و حیدری به ترتیب 7328، 6243، 7480 و 6925 میانگین آنها 7014 کیلوگرم در هکتار بود. واژه های کلیدی : گزینش بوته، نسل های در حال تفکیک، گندم نان، بالک تغییر شکل یافته، مقایسه عملکرد ایستگاهی.