: برنامه راهبردی تحقیقات مدیریت و حفاظت آبراهه ها و مسیل ها

در مبحث آبخیزداری و حفاظت خاک، ارایه ی الگوها و استانداردهای مناسب برای مدیریت و حفاظت آبراهه ها و مسیل ها به منظور کاهش خطرات وقوع سیل، مهار فرسایش های نامطلوب و بهره برداری بهینه از منابع آب، بنحوی که پاسخگوی نیازهای فعلی و نسل های آینده باشد از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو ضرورت دارد راه کارهای علمی و عملی همراه با اصلاح زیرساخت ها برای مدیریت و حفاظت آبراهه ها و مسیل ها با توجه به کلیه ابعاد آن بررسی، و در قالب یک برنامه راهبردی تدوین و معرفی گردند. تدوین و اجرای برنامه راهبردی "مدیریت و حفاظت آبراهه ها و مسیل ها" به عنوان یکی از محورهای اصلی فعالیت های آبخیزداری و حفاظت خاک کشور، می تواند نقش مهمی را در توسعه پایدار منابع زیستی حوزه های آبخیز و پیشگیری از خطرات طغیان آب ایفا نماید. در این راستا شناخت و اولویت بندی آبراهه ها و مسیل های کشور، بهینه سازی روش های مدیریت و مهندسی سیل و روش های مهندسی و بیومهندسی کنترل فرسایش و رسوب، تهیه کتب راهنما و دستورالعمل های فنی و اجرای طرح های الگویی پیشاهنگ از جمله نیازمندی های اصلی به شمار می روند. متن حاضر گزارش نهایی زیر برنامه روش های مهندسی حفاظت بستر و کناره آبراهه ها و مسیل ها از برنامه راهبردی "مدیریت و حفاظت آبراهه ها و مسیل ها" می باشد که توسط بخش تحقیقات مهندسی و ساماندهی رودخانه ها و مسیل های پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور تهیه شده است. این زیر برنامه به همراه زیر برنامهصهای راهبردی برای کمک به برنامه ریزی و هدایت فعالیت های اجرایی کشور در عرصه آبراهه ها و مسیل ها تدوین شده و نتایج حاصل از آن در تعیین اولویت های اجرایی برای شروع فعالیت های جدید و تخصیص منابع مالی و نیروی انسانی، و تنظیم برنامه های آموزشی مناسب برای رشد فعالیت های آبخیزداری در عرصه آبراهه ها و مسیل ها بکار گرفته می شود. برای تدوین این برنامه ابتدا با تشکیل جلسات بحث و بررسی در حضور کارشناسان خبره از سازمان های درگیر یا موثر در آبراهه ها و مسیل ها و دانشگاه ها و با طراحی یک طوفان مغزی مشکلات و مسایل مربوط به حفاظت و مدیریت آبراهه ها و مسیل ها در سطح کشور مشخص شد. سپس با بررسی دقیق وضعیت موجود، چالش های اصلی تعریف و راهبردها و راهکارهای مناسب در دو بخش تحقیق و اجرا برای مقابله با چالش ها و رسیدن به اهداف تبیین گردید. واژه های کلیدی: آبراهه، برنامه راهبردی، حفاظت، رسوب، سیل، فرسایش