تأثیر کرم های خاکی و مواد آلی مختلف بر فعالیت فسفاتاز قلیایی و فسفر قابل جذب خاک در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی

کرم های خاکی مهمترین جزء فون خاک محسوب می شوند که تکثیر، رشد و فعالیت آنها به شدت تحت تأثیر اقلیم،کیفیت و سهولت دسترسی به مواد آلی، نوع خاک و پوشش گیاهی قرار م ی گیر د. تغذیه ی انتخابی کرم های خاکی از سوبستراهای غنی از مواد آلی و تجزیه ی آنها هنگام عبور از دستگاه گوارش، می تواند عامل افزایش جمعیت های میکروبی و نیز فعالیت های آنزیمی بیشتر باشد. افزایش فعالیت میکروبی ناشی از فعالیت کرمهای خاکی ممکن است افزایش فعالیت فسفاتازها و متعاقب آن افزایش فسفر قابل جذب را به همراه داشته باشد. بنابراین، اثر کرمهای خاکی بر فعالیت فسفاتاز های خاک و فسفر قابل جذب برای گیاه در خاکهای خشک و نیمه خشک با ماده آلی و فسفر قابل جذب پائین در دراز مدت حائز اهمیت می باشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار، تحت شرایط کنترل شده گلخانه ای در منطقه ی خشک و نیمه خشک شهرکرد اجرا گردید. جهت ارزیابی فسفر قابل جذب و نیز فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی با یا بدون تلقیح کرم خاکی، چهار نوع ماده ی آلی (بقایای یونجه، کودگاوی، مخلوط بقایای یونجه و کود کمپوست (به نسبت 1:1 ) وکود کمپوست)، هر یک به میزان 50 گرم به گلدان های 10 کیلوگرمی اضافه و به نیمی از گلدان ها 40 عدد کرم خاکیLumbricus terrestris L اضافه و به همراه تیمار شاهد تحت شرایط کنترل شد ه ی گلخان ه ای نگهداری شدند. فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی در سه مرحله، به فواصل زمانی هر 30 روز یکبار و میزان فسفر قابل جذب خاک در پایان دوره آزمایش ( 150 روز) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر کرم خاکی، ماده ی آلی و نیز اثر ات متقابل آنها بر میزان فسفر قابل جذب خاک معنی دارP<0/001 می باشد.

تأثیر کرم های خاکی و مواد آلی مختلف بر فعالیت فسفاتاز قلیایی و فسفر قابل جذب خاک در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی Keywords:

خاک های خشک و نیمه خشک , کرم خاکی , مواد آلی , فسفر قابل جذب خاک , فسفاتاز قلیایی