نقش حروف اضافۀ «از» و «به» در ایجاد تغییر در تعبیر حرف اضافۀ «روی»

نقش های بسیار متنوع حروف اضافه در زبان های بشری بس شگفت انگیز و گاه وسوسه کنندۀ محققان به ویژه زبان شناسان شناختی است. نگارندگان با هدف بررسی تعامل ها و تقابل های دو حرف اضافۀ «از» و «به» با حرف اضافۀ «روی»، با استفاده از چارچوب نظری تایلر و ایوان (2003)، کارکردهای گوناگون حروف اضافه مزبور را مورد بررسی و تحلیل قرار دادند. یافته های تحقیق نشان داد که برخلاف انتظار اولیۀ نگارندگان، ترکیب کردن «از» با «روی» ضرورتاً به شفاف سازی تعبیر معنائی جمله نخواهد انجامید، به حدی که گاهی افزودن «از» آشکارا باعث تغییر معنا و تعبیر جمله خواهد شد. گاهی نیز معنائی به گونه ای متضاد به ذهن متبادر خواهد ساخت. به هرحال گاهی نیز تغییر معنائی آن چنان آشکار و مهم نیست. این تحقیق نشان داد که تأثیر افزودن «به» به «روی» به شدت «از» نیست، هرچند این حرف اضافه حوزۀ تعبیری «روی» را محدودتر، یا به بیانی خوشبینانه، دقیق تر می سازد. جالب این که «به» برخلاف «از»، در ترکیب با «روی»، تقابل یا تضاد معنائی ایجاد نمی کند. به علاوه «به» برخلاف «از»، هنگامی که با روی «روی» ترکیب می شود، هیچ کاربرد اختصاصی یا تقابلی در مقایسه با «روی» از خود نشان نمی دهد. یافته های تحقیق همچنین نشان داد که گاهی تقدم و تأخر فعل نسبت به یکی از عناصر جمله می تواند به تغییری بسیار مهم در تعبیر جمله بیانجامد. ماهیت معنائی اسم ها نیز در ترکیب با حروف اضافه ممکن است تفاوت های معنائی و تعبیر مهمی در جمله ایجاد کنند.

Keywords:

حروف اضافه , تعبیر معنائی , نقش های انتزاعی , زبانشناسی شناختی