ارائه الگوی شاخص‌های مالی ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های تخصصی و فوق‌تخصصی در ایران

مقدمه: بیمارستان‌ها به عنوان یکی از سازمان‌های اصلی ارائه‎دهنده خدمات بهداشتی و درمانی و نیز به عنوان بزرگ‌ترین و پرهزینه‌ترین واحد عملیاتی نظام سلامت از اهمیت و حساسیت ویژه‌ای در اقتصاد بهداشت و درمان برخوردار می‌باشند. هدف این مطالعه، ارائه الگوی شاخص‌های مالی ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های تخصصی و فوق تخصصی در ایران می‌باشد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی است که در چهار مرحله و با ترکیبی از روش‌های کمی و کیفی انجام شده است. مرحله اول شامل بررسی شاخص‌های ارزیابی مالی نظام سلامت و بیمارستان‌ها در متون علمی در ایران و جهان، مرحله دوم شامل تهیه پیش‌نویس شاخص‌های ارزیابی عملکرد مالی بیمارستان‌ها و مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با خبرگان، مرحله سوم شامل ایجاد اجماع با استفاده از تکنیک دلفی و مرحله چهارم، ارائه الگو با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم افزار ای‌موس بود. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش حکایت از ارتباط معنادار بین متغیرهای حیطه درآمد  (P-value ≤0.001 و T-Statistics=7.70)، ساختار سرمایه (P-value ≤0.001 و T-Statistics=4.56)، نقدینگی (P-value ≤0.001 و T-Statistics=3.52)، هزینه (P-value =0.004 وT-Statistics=2.87 ) و کارآیی دارایی‌ها (P-value =0.012 وT-Statistics=2.53 )، با ارزیابی عملکرد مالی در حوزه بیمارستان‌ها داشت. نتیجه‌گیری:  نتایج این مطالعه نشان داد که شاخص‌های عملکرد مالی در 6 حیطه طبقه‌بندی شده‌‍‌اند: حیطه سودآوری، نقدینگی، درآمد، هزینه، سرمایه و کارآیی دارایی‌ها. به کارگیری و تجزیه و تحلیل شاخص‌های مالی، یک جزء ضروری از مدیریت مالی اثرگذار است وکاربرد آن در نظام سلامت، پایش عملکرد مالی و پیش‌بینی مشکلات است.

Keywords:

Financial indicator , Financial performance , Performance appraisal , Health system , Hospital , شاخص مالی , عملکرد مالی , ارزیابی عملکرد , نظام سلامت , بیمارستان