بررسی اثربخشی احداث سدهای تاخیری در کاهش دبی اوج سیلاب، (مطالعه موردی: حوضه آبریز رودخانه کن)

سدهای تاخیری یکی از روش های سازهای است؛ که برای مقابله با اثرات مخرب سیلاب ها بویژه در رودخانه هایکوهستانی مورد استفاده قرار می گیرد. این سازه ها با ذخیره بخشی از حجم سیلاب در مخزن و رهاسازی آن با درنظرگرفتن ظرفیت آبراهه، موجب کاهش دبی پیک در پایین دست می شوند. مدیریت یکپارچه سیلاب یکی از رویکردهاییاست که اهمیت ویژه ای در حوضه برنامه ریزی یافته است. براساس این مفهوم تاثیر مجموعه ای از اقدامات می بایست برهم نیز مورد بررسی قرار گیرد چرا که ممکن است برآیند اقدامات صورت گرفته تاثیر منفی بر کل مجموعه ایجاد کند.احداث سازه های بند تاخیری نه تنها بر دبی پیک تاثیرگذار است؛ بلکه زمان رسیدن به دبی پیک را نیز جابجا میکند.در این پژوهش عملکرد بندهای تاخیری در کاهش دبی پیک سیلاب حوضه آبریز کن مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیشترین اثرگذاری (% ۹,۸) مربوط به بند زیرحوضه کن میانی و کمترین آن ( ۰,۶۵)متعلق به زیرحوضه کشار است. استفاده از مخازن تاخیری در برخی از زیر حوضه ها نه تنها اثر مثبتی بر کاهش دبی پیکخروجی حوضه ایفا نمی کند؛ بلکه با جابجایی دبی پیک و افزایش احتمال هم زمانی وقوع دبی پیک زیرحوضه هایپایین دست، اثر منفی بر خروجی حوضه به دنبال دارد.

بررسی اثربخشی احداث سدهای تاخیری در کاهش دبی اوج سیلاب، (مطالعه موردی: حوضه آبریز رودخانه کن) Keywords:

سیلاب , رودخانه های کوهستانی , مدیریت یکپارچه سیلاب , روش های سازه ای , مخازن تاخیری