آشکار سازی و پایش طوفان فراگیر ۱ جولای ۲۰۰۸ ایران با استفاه از سنجنده NOAA/AVHRR

در این تحقیق از داده های ساعتی گرد و غبار ۸۷ ایستگاه سینوپتیکی کشور در سال ۲۰۰۸ استفاده شده است. بعد از استخراج روز های گرد و غباری سال ۲۰۰۸ برای هر ایستگاه، روز اول ژوئیه ۲۰۰۸ بخاطر داشتن قدرت دید افقی کمتر از ۱۰۰۰ متر در اکثر ایستگاه های مورد مطالعه در نیمه غربی ایران، به صورت موردی برای مطالعه انتخاب گردید. سپس برای آشکار سازی و پایش این توفان از تصاویر سنجنده AVHRR ماهواره ی نوا استفاده گردید. هدف این تحقیق شناخت قابلیت این سنجنده در تفکیک محدوده های گرد و غباری، شناسایی منابع گرد و غبار ورودی به کشور و مناطق تحت تاثیر آن می باشد. با توجه به اینکه در باند ۵ این سنجنده نسبت به باند ۴ آن گرد و غبار دارای تابش و دمای بالاتری نسبت به بخار آب می باشد و بر عکس. بنابراین از اختلاف دمای روشنی باند های ۴ و ۵ تحت عنوان شاخص های BTD و AVI برای تشخیص پدیده گرد و غبار بر روی تصاویر استفاده گردید. هر یک از باند های ۲ و ۴ این سنجنده نیز برای آشکار سازی پدیده گرد و غبار مورد استفاده قرار گرفت تا علاوه بر ارزیابی قابلیت آنها، توانایی روش های طبقه بندی نظارت شده نیز بر اساس آنها در این امر تعیین گردد. نتایج نشان داد که از بین تمام روش های مطالعه شده شاخص های دمای روشنی با وجود تعدادی معایب برای آشکار سازی و پایش این پدیده بر روی تصاویر AVHRR مناسب می باشند. مطابق با نتایج حاصل از پایش، در روز ۳۰ ژوئن، هسته های تولید گرد و غبار بر روی عراق، جنوب سوریه و جنوب عربستان بوده است. در روز اول ژوئیه گرد و غبار وارد غرب ایران شده و با کاهش شدت آن تا روز ۴ ژوئیه تداوم داشته که در روز ۵ ژوئیه بطور کامل از ایران خارج شده است.

Keywords:

توفان های گرد و غباری , ایران , سنجنده AVHRR , پایش