واکاوی ارتباط میان فضاهای باز شهری و همه گیری بیماری کووید-۱۹

پیش زمینه و هدف: فضای شهری عرصه تعاملات اجتماعی و برخوردهای رودررو است که این امر ناشی از توان بالای این گونه فضاها در انواع مبادلات از جمله؛ اطلاعات و مانند آن می باشد. گسترش بیماری همه گیر کووید-۱۹ اثرات قابل توجهی بر این تعاملات گذاشته و در الگوهای تحرک و تعامل انسان، تغییرات زیادی را به طور اخص در شهرها ایجاد کرده است. این در حالی است که فضاهای شهری می توانند در گسترش و در عین حال پیشگیری این بیماری، نقش بسزایی ایفا کنند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی پیوند میان فضای باز شهری و بیماری کووید-۱۹ است که در چارچوب رویکردی کیفی و کمی انجام گرفته است. روش: ابتدا مطالعات مرتبط، شناسایی و پس از تحلیل محتوای آن ها، مقولات تبیین شده در آن ها کدگذاری شد. در مرحله بعد، کدها در اختیار ۳۰ نفر از نخبگان و خبرگان دانشگاهی در حوزه شهرسازی و مدیریت شهری قرار گرفت. نتایج در قالب چهار معیار اصلی دسته بندی و با استفاده از روش آنتروپی شانون ضریب اهمیت هر معیار و زیر معیار مشخص شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که فضای شهری از طریق ۴ شاخص طراحی شهری تاب آور با مقدار WJ ۲۳۵۷/۰، برنامه ریزی فضای سبز با مقدار WJ ۰۹۷۴/۰، شهر هوشمند با مقدار WJ ۰۶۲۷/۰ و حمل ونقل با مقدار WJ ۰۵۴۹/۰، به ترتیب به منظور غلبه بر بیماری کووید-۱۹ ایفای نقش می کند. نتیجه گیری: تاثیر بیماری همه گیر کووید-۱۹ را می توان از سه جنبه در طراحی فضای باز شهری مورد­ بررسی قرارداد: اول، راهکارهایی که در این شرایط با کم ترین آسیب بر زندگی عادی مردم، مانع از انتقال و شیوع آن گردد. دوم، راهکارهایی در طراحی فضای باز شهری که به افزایش سطح ایمنی بدن منجر می شود و سوم، بهبود تعاملات اجتماعی است، به طریقی که افراد، با رعایت فاصله اجتماعی، ارتباط مناسب را به صورت بصری و کلامی و مانند آن داشته باشند. در نهایت می توان گفت در دوران بحران همه گیری کووید-۱۹، عوامل دیگر در طراحی شهری که کم تر مورد­ توجه قرارگرفته وجود دارند و این موضوع، نیازمند مطالعات گسترده تری می باشد.

Keywords:

Crisis Management , Urban Resilience , Urban Design , Content Analysis , Shannon Entropy , مدیریت بحران , طراحی شهری , شهر تاب آور , تحلیل محتوا , آنتروپی شانون