نقش دین و معنویت در تربیت انسان تمدنی

در این مقاله سع ی شده است تا مفهوم دین با تکیه بر جنبه ی ایمانی- و تمدن، نسبت و رابطه ی این دو با یکدیگر و تبیین نقش دین در تمدن مورد بررسی قرار گیرد. دین، حقیقتی متعالی و مجموع های از قوانین و برنامه هاست که هدف آن تکامل و سعادت دنیوی و اخروی بشر است. تمدن نیز بن مایه هایی دارد که اگر این اصول در کنار همدی گر نقش پیدا کنند، تمدن شکل خواهد گرفت. گروهی از بشر در قالب یک اجتماع، حول محور عقلانیت و بر اساس نیاز گرد هم می آیند و در راستای سعادت خویش، سعی بر طی مدارج ترقی و کمال دارند و هر یک را یکی پس از دیگری می پیمایند . رشد «فرهنگ» تربیت انسانی، خردمندی، اخلاق متعالی، تشکیل حکومت، گسترش علوم، فنون، ادبیات و هنر و بسط عدالت اجتماعی، امنیت و آزادی همگی از عوامل سازندهی تمدن به شمار می آیند. در مجموع میتوان گفت که «ما در تمدن اسلامی و در نظام مقدس جمهوری اسلامی که به سمت آن تمدن حرکت می کند، این را هدف گرفته ایم که دانش را همراه با معنویت پیش ببریم (به نقل از رهبر انقلاب، ۱۳۷۶». چرا که زوال تمدن غرب را عینا مشاهده می کنیم «تمدن ها بعد از آنکه به اوجی رسیدند، به خاطر ضعف ها و خلاها و انحراف های خود رو به انحطاط می روند. ما نشانه ی این انحطاط را امروز در تمدن غربی مشاهده می کنیم و می بینیم که این تمدن، تمدن علم بدون اخلاق، مادیت بدون معنویت و دین و قدرت بدون عدالت است (به نقل از رهبر انقلاب ۱۳۷۹) از این رو ادیان آسمان ی به ویژه دین اسلام در کلیه ی جهات برنامه هایی ارائه کرده اند و ثمربخش بودن آموزه های دینی در عرصه ی اعتلای تمدن در طول تاریخ تمدنی به ویژه در زمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به اثبات رسیده است. بدون شکنمی توان انکار کرد که ادیان الهی، مادر تمدن ها هستند و بزرگ ترین تمدن ها در بستر ظهور ادیان آسمانی رشد نموده اند و اینکه روح و باطن «تمدن»، «فرهنگ» و باطن و حقیقت «فرهنگ»، معنویت و گرایش دینی می باشد غیرقابل انکار است. بنابراین دین نه تنها تعارضی با تمدن ندارد، بلکه عامل اساسی در قوام تمدن است

Keywords:

دین , معنویت , تربیت , انسان , تمدن , فرهنگ