آسیب پذیری نسبت به بحران؛ مسئله ای از جامعه یا برای جامعه؟ مطالعه موردی کلانشهر تهران
Publish Year: 1385
Type: Conference paper
Language: Persian
View: 5,007
This Paper With 12 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
INDM02_084
Index date: 2 July 2006
آسیب پذیری نسبت به بحران؛ مسئله ای از جامعه یا برای جامعه؟ مطالعه موردی کلانشهر تهران abstract
در طول تاریخ، جوامع انسانی با بحرانها و مصیبت های زیادی روبرو بوده اند. با پیشرفت و تحول جوامع انسانی، ورود به عصر صنعت، شهرنشینی، فناوری و تکنولوژی ، دامنه مخاطرات متنوع تر و بر شدت و بزرگی بحران ها و عواقب حاصل از آنها افزوده شده است. لذا مدیریت بحران و کاهش آسیب پذیری از اهمیت بیش از پیش برخوردار شده است.
در چنین شرایطی در راستای سیاستگذاری درست و نیل به جامعه ای پایدار، سوال اساسی و راهبردی این است که آسیب پذیری افراد، گروه ها و جوامه در برابر بحران ها حاصل چیشت؟ آیا علت اساسی عامل خطر و شدت و بزرگی آنهاست؟ یا اینکه ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ؛ شرایط وکیفیت زندگی؛ وضعیت اجتماعی – اقتصادی و شرایط زندگی افراد و گروه های مختلف اجتماعی علت اساسی هستند؟
در پاسخ به اینسوال راهبردی ، با تغییر دیدگاه ها و نگرش ها، امروزه دیدگاه ساخت اجتماعی آسیب پذیری ، با نگاه به آسییب پذیری بعنوان مسئله ای از جامعه (problem of society) نه مسئله ای برای جامعه (problem for society) ، اعتقاد دارد که آسیب پذیری ریشه در جامعه دارد نه خارج از آن. یکی از نقاط قوت بزرگ دیدگاه ساخت اجتماعی این است که به جای علل مستقیم (proximate causes) به علل عمیق تر ساختاری آسیب پذیری تمرکز می کند. بنابراین سیاست نیل به آسیب پذیری از تاکید بر محرک ها و مخاطرت به تاکید بر شرایط اجتماعی – اقتصادی سیستم تغییر می کند. در این چارچوب کاهش فقر، ارتقاء سطوح برابری، اصلاح نهادی، و تقویت تامین اجتماعی، به اهداف مهمی برای کاهش آسیب پذیری تبدیل می شوند.
در این مقاله نگارنده ابتدا از بعد نظری با مرور تعاریف، مفاهیم و دیدگاه های آسیب پذیری، به بررسی علل و عوامل آسیب پذیری در نظریات و دیدگاه های صاحبنظران و آسیب پذیری و بحران می پردازد. در ادامه با تعیین متغیرهای آسیب پذیری (شامل سه جزء: در معرض بودن، حساسیت، و ظرفیت مقابله و پاسخگویی) با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل فشار – رهایی PAR به بررسی وضعیت آسیب پذیری کلانشهر تهران و علل آن (به منظور آگاه سازی سیاست ها و برنامه های توسعه بطور اعم و سیاستها و برنامه های مدیریت بحران بطور اخص) می پردازد.
نتیجه اینکه آسیب پذیری تهران چند سطحی و چند بعدی است و تحلیل آن باید با تحلیل علل و عوامل ایجاد کننده، افزایش دهنده، تثبیت کننده و کاهش دهنده آسیب پذیری در چارچوب مدیریت ریسک – توسعه پایدار آسیب ناپذیر همراه گردد. سیاستهای کاهش آسیب پذیری باید چند سطحی، همه جانبه و با تاکید بر عوامل اجتماعی اقتصادی باشند.
آسیب پذیری نسبت به بحران؛ مسئله ای از جامعه یا برای جامعه؟ مطالعه موردی کلانشهر تهران Keywords:
آسیب پذیری نسبت به بحران؛ مسئله ای از جامعه یا برای جامعه؟ مطالعه موردی کلانشهر تهران authors
محمود قدیری
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس بورسیه (هی
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :