بررسی شیوع کرم های نواری در ماهیان آب شیرین سد گاوشان سنندج

ماهیان استخوانی یکی از منابع مهم غذایی انسان را تشکیل داده و بنابراین شناخت بیماریها و عوامل بیماریزا در آنها از اهیمت زیادی برخوردار است. کرم های انگلی یکی از انگلهای شایع این ماهیان بوده که ممکن است در شرایطی مشکلاتی را برای میزبانان خود ایجاد کنند. در این میان، ماهیان استخوانی میزبان هفت راسته از ۱۹ راسته کرم های نواری میباشند و بیش از ۴۶۰ گونه در آنها شناخته شده است. هدف این مطالعه بررسی ویژگیهای ریختی و مولکولی کرمهای نواری ماهیان سد گاوشان در جنوب استان کردستان میباشد که تاکنون مطالعاتی در این زمینه انجام نشده است. تعداد ۳۰ نمونه ماهی از گونه های Capoeta damascina، Capoeta trutta و Squalius cephalus از منطقه در سالهای ۹۷ تا ۹۸ جمع آوری شد. نمونه ها با استفاده از داده های ریختی، میکروسکوپ الکترونی و مولکولی مورد شناسایی قرار گرفتند. دو گونه از راسته های Caryophyllidea و Bothriocephalidea جداسازی گردید. از راسته Carophyllidea با توجه به شواهدی مانند شکل تخمدان، اسکولکس و گسترش غدد زرده گونه Khawia armeniaca شناسایی شد. این گونه از C. damascina، C. trutta و S. cephalus جدا شد. آنالیز فیلوژنی با استفاده از cox۱ و ۱۸S rDNA نیز داده های ریخت شناسی را تایید کرد. گونه جدا شده از راسته Bothriocephalidea از S. cephalus جدا و تحت عنوان Schyzocotyle sp. شناسایی شد. در کل، Capoeta damascina دارای بیشترین درصد آلودگی (%۷۷) و C. trutta دارای کمترین درصد آلودگی (%۱۱) به کرمهای نواری بودند. این مطالعه اولین بررسی انگل شناسی ماهیان سد گاوشان بود.

Keywords:

ریخت شناسی , داده های مولکولی , Khawia armeniaca , Schyzocotyle