بررسی قابلیت ترکیب پذیری و ارزیابی مقاومت تلاقی های حاصل ازچند لاین ذرت دانه ای نسبت به بیماری پوسیدگی فوزاریومی بلال

پوسیدگی فوزاریومی بلال ذرت از رایج ­ترین بیماری­ها در مناطق ذرت­خیز جهان است که اغلب کنترل آن با روش­های شیمیایی و زراعی بی­اثر بوده و هزینه ­های تولید را افزایش می­دهد، به ­همین دلیل مقاومت میزبانی بهترین روش پایداری و قابل تحمل برای کاهش تلفات است. بدین منظور در طی سال­های زراعی ۱۳۹۵-۱۳۹۴ با انجام آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله گرگان اقدام به تولید تلاقی­ های دای­ آلل دوطرفه و تلاقی برگشتی حاصل از تلاقی پنج لاین متحمل و حساس شد و سپس ارزیابی میزان مقاومت تلاقی­ ها در سال زراعی ۱۳۹۷-۱۳۹۶ بر اساس صفت شدت بیماری انجام شد. پس از ارزیابی صفت شدت بیماری نتایج نشان داد که اختلاف معنی­ داری بین تلاقی­ های مختلف از نظر صفت مورد نظر وجود دارد و همچنین اثرات معنی­ دار ترکیب­ پذیری عمومی و خصوصی نشان دهنده نقش اثرات غالبیت و افزایشی در کنترل این بیماری می ­باشد. تلاقی­ ها در سه گروه نیمه ­مقاوم، نیمه ­حساس و حساس قرار گرفتند. در تجزیه­ خوشه­ ای انجام شده ۱۵ تلاقی متحمل در یک گروه قرار گرفتند که دارای شدت بیماری بین ۳۲-۲۶ درصد بودند. بیشترین تعداد تلاقی نیمه­ متحمل حاصل تلاقی دو ژنوتیپ متحمل C۷ و C۵ با سایر ژنوتیپ­ها بودند. این امر نشان می­ دهد این دو لاین می­ توانند منبع مناسب برای ایجاد ترکیبات هیبرید متحمل به بیماری فوزاریومی پوسیدگی بلال ذرت باشند.

Keywords:

corn , fusarium rot , cluster analysis , ذرت , پوسیدگی فوزاریومی , تجزیه خوشه ای