تعیین اثر نهایی عوامل اقلیمی و فنوتیپی بر ریسک و میانگین عملکرد لاین های گندم آبی در تحقیقات به نژادی

اهداف این پژوهش، تعیین آثار نهایی مستقیم و غیرمستقیم عوامل اقلیمی و فنوتیپی، سال معرفی رقم به عنوان تلاش به نژادگران و عوامل مکانی و روند زمانی بر میانگین و واریانس عملکرد دانه لاین های گندم آبی کشور یود. در این مطالعه، داده های پنل از ۲۴ ایستگاه تحقیقات کشاورزی طی دوره ۱۳۹۳-۱۳۷۴ جمع آوری شد. روش تحقیق استفاده از رویکرد تعادل جزیی بوده بطوریکه برای تعیین آثار نهایی از تابع تولید تصادفی جاست- پاپ و تحلیل فضایی دوربین استفاده گردید. طبق نتایج، متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش به روش ایم، پسران و شین مانا بودند. اثر نهایی مستقیم کلیه متغیرهای فنوتیپی( تعداد روزهای تا ظهور سنبله، تعداد روزهای تا رسیدن فیزیولوژیکی، طول دوره پر شدن دانه و وزرن هزار دانه ) و متغیرهای اقلیمی ( میانگین درجه حرارت سالانه و مجموع بارندگی در فصول زراعی ) بر میانگین و واریانس عملکرد دانه لاین های گندم نان آبی از لحاظ آماری معنی داری بود. اثر نهایی مستقیم متغیرهای روند زمانی و سال معرفی رقم، بر میانگین و واریانس عملکرد دانه لاین های گندم آبی در طول دوره مثبت ولی از لحاظ آماری معنی دار نبود. تلاش به نژاد گران توانست در طول دوره، سالانه میانگین عملکرد دانه لاین های گندم نان آبی را ۶۹/۵ کیلوگرم در هکتار بهبود بخشد. ضریب تبیین تعدیل شده مدل۷۸/۴ درصد محاسبه شد.

Keywords:

تحقیقات گندم , آثار مستقیم و غیر مستقیم , تابع تولید تصادفی , تحلیل فضایی