اهمیت ریزوباکتری های محرک رشد گیاه در افزایش تولید ترکیبات زیست فعال در گیاهان دارویی

گیاهان دارویی از دیرباز در سراسر جهان جهت درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته اند. ارزش دارویی این گیاهان به دلیل وجود برخی ترکیبات زیست فعال یا متابولیت های ثانویه موجود در آن هاست. عوامل زیستی و غیر زیستی مختلف بر تولید و کیفیت ترکیبات ثانویه این گیاهان تاثیر می گذارند. بسیاری از گیاهان دارویی معمولا پس از برداشت بدون فراوری بیشتر مصرف می شوند. بنابراین این گیاهان، اجتناب از مصرف کودها و آفت کش های شیمیایی که با هدف افزایش عملکرد به کار می روند، اهمیت بسیار دارد. ریزوباکتری های محرک رشد گیاه PGPR قادرند علاوه بر تحریک رشد گیاه و افزایش مقاومت آن نسبت به تنش های زیستی و غیر زیستی مختلف، با تحریک سنتز ترکیبات زیست فعال، کیفیت محصولات گیاهان دارویی را نیز بهبود بخشند. مکانیسمی که PGPR طی آن تولید این ترکیبات را در گیاه افزایش می دهند، به خوبی شناخته نشده اما به نظر می رسد با روش های مختلف مانند القای مقاومت سیستمیک، تولید محرک ها یا مولکول های مختلف، تنظیم بیان ژن های بیوسنتز، تحریک مستقیم مسیرهای متابولیکی و آنزیم های دخیل در مسیرهای بیوسنتزی متابولیت های ثانویه، افزایش شاخص های رشدی و کاهش اثر منفی تنش های زیستی و غیر زیستی، سبب افزایش تولید متابولیت های ثانویه می شون. این بررسی مروری با هدف روشن ساختن اهمیت PGPR مرتبط با گیاهان دارویی به عنوان یک راهبرد جدید برای افزایش تولید ترکیبات زیست فعال در این گیاهان نگاشته شده ودر ادامه نیز راجع به مکانیسم های احتمالی که PGPR توسط آن ها سبب افزایش تولید این متابولیت ها می گردند، بحث گردیده است.

Keywords:

متابولیت های ثانویه , PGPR , تحریک رشد , تنش زیستی و غیر زیستی