بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و صفت در کلزا با استفاده از روش بایپلات

به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و مقایسه ارقام کلزا از نظر برخی از صفات مورفولوژیک و کمی از بایپلات اثر متقابل ژنوتیپ و صفت استفاده گردید. بدین منظور ده رقم کلزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در بیرجند کشت و ارزیابی شدند. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه در کرت، تعداد روز از کاشت تا پنجاه درصد گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در ساقه اصلی، طول غلاف، تعداد دانه در غلاف، شاخص برداشت و تعداد ساقه جانبی بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام کلزا از لحاظ کلیه صفات اختلاف معنیداری وجود دارد. اثر متقابل ژنوتیپ و صفت با استفاده از روش گرافیکی بایپلات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ شماره هفت از نظر ارتفاع بوته، ژنوتیپ شماره هشت از نظر تعداد روز تا 50 درصد گلدهی و ژنوتیپ شماره سه از نظر سایر صفات بیشترین مقدار را دارا میباشند. نتایج گرافیکی همچنین نشان داد که صفت تعداد روز تا 50% گلدهی همبستگی منفی و معنی دار و سایر صفات همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد دانه دارند. همبستگی بین ارتفاع بوته و تعداد روز تا 50 درصد گلدهی نیز منفی بود. صفات عملکرد دانه، ارتفاع بوته و تعداد روز تا 50 درصد گلدهی به ترتیب بهترین صفات برای تشخیص ژنوتیپها بودند. سایر صفات از این نظر رتبه یکسانی داشتند. رتبهبندی ژنوتیپها بر اساس صفت عملکرد بصورت G3>G7>G8>G5>G1>G6>G9≈G4>G2>G 10 بود. در این بررسی بر اساس تمامی صفات ژنوتیپ شماره 3 بهترین ژنوتیپ و ژنوتیپ شماره 10 نامرغوبترین ژنوتیپ تشخیص داده شد.

Keywords:

کلزا , عملکرد دانه , بایپلات , تستر