بررسی عوامل موثر در گسترش فرسایش آبکندی در منطقه علامرودشت استان فارس

آبکندهای فارس با گسترش در پهنهای به وسعت بالغ بر 50000 هکتار مشکلات عدیده ای را برای بخش کشاورزی و تولید پایدار غذا پدید آورده است. در این تحقیق سعی گردیده تا عوامل موثر بر گسترش آبکندها درمنطقه علامرودشت مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد . در این تحقیق 30 آبکند فعال و معرف از نظر ویژگی های مورفومتریک، انتخاب گردید. با تقسیم طول آبکندها به مسیرهای معین و اندازه گیری مقاطع عرضی، حجم آبکند محاسبه شد. عوامل مربوط به حوزه آبخیز، خاک و پوشش سطحی نیز اندازهگیری شد و در نهایت با استفاده از نرم افزارSPSS روابط بین حجم آبکند به عنوان متغیر وابسته و پارامترهای اندازه گیری شده مشخص گردید . نتایج این تحقیق نشان میدهد، رسوب تولیدی ناشی از گسترش آبکندها در منطقه علامرودشت تابع شش متغیر شیب پیشانی وخروجی آبکند، خاک لخت، پوشش گیاهی، منیزیم و مساحت آبخیز واقع در بالای پیشانی آبکندها است که در سطح 1 درصادباضریب تبیین 52/6 درصد رابطه معنیداری دارد. همچنین این نتایج بیانگر تاثیر ویژگیهای حوزه آبخیز و سازند زمینشناسی در گسترش آبکندها است و هر اقدامی که بتواند حجم یا ارتفاع رواناب تولیدی را کاهش دهد، درکنترل آبکندهای این منطقه موثر است. انحراف رواناب از پیشانی آبکندها و کاهش رواناب توسط تقسیم سطح زهکشی به قطعات کوچک و همچنین افزایش پوشش گیاهی با ریشههای عمیق در اطراف آبکندها، میتواند در کاهش گسترش آبکندها تاثیر گذار باشند.

Keywords:

فرسایش آبکندی , گسترش آبکند , تولید رسوب , علامرودشت