مطالعه تطبیقی نظام دادرسی کیفری ایران با فرانسه از منظر حدود اختیارات و تکالیف نهاد پلیس در مرحله تحت نظر قرارگیری متهم

زمینه و هدف: تحت نظر پلیسی اقدام سالب آزادی و مغایر با حق امنیت است. امروزه در قوانین اکثر کشورهای مترقی این مرحله از فرآیندهای مهم و مستقل دادرسی کیفری تلقی می شود. در این مرحله متهم تحت نظر می بایست از کلیه حقوق دفاعی آشنا و برخودار گردد. لذا در این مقاله با بررسی تطبیقی منابع حقوقی مرتبط با ایران و فرانسه سعی می شود تا با شناسایی وجوه تمایز و تشابه در قوانین دو کشور، قدم اساسی در راستای حمایت از حقوق دفاعی متهم تحت نظر در فرآیند دادرسی کشورمان برداشت.روش: تحقیق براساس اکثر پژوهش های حقوق کیفری به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ شیوه اجرا توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات و دادهها اسنادی و کتابخانه ای است.یافته ها: با مطالعه قوانین دو کشور مشاهده می شود در دادرسی فرانسه مدت زمان نگهداری فرد تحت نظر، علاوه بر شناسایی آن به عنوان یک مرحله مهم و مستقل در فرآیند دارسی، نیز حقوق دفاعی مناسبی برای متهم تعیین شده است. اما در دادرسی ایران مدت تحت نظر نه به عنوان یک مرحله مستقل،بلکه صرفا یک فاصله زمانی از موقع دستگیری متهم تا معرفی وی نزد مقام قضایی دانسته شده است، لذا ضرورتی برای تعیین حقوق مشخص و جداگانه ای برای متهم در آن دیده نشده است.نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان عنوان نمود، مقنن ایرانی می تواند با بهره گیری از قوانین کشور فرانسه، معایب و نواقصات خود در زمینه حدود اختیارات و تکالیف نهاد پلیس در مواجهه با متهم تحت نظر از قبیل "مدت زمان تحت نظر، تفهیم اتهام، تفهیم حقوق دفاعی، حق تماس متهم با خانواده، حق داشتن وکیل، تفهیم حق سکوت توسط پلیس،حق درخواست پزشک توسط متهم یا یکی از بستگان، ثبت مشخصات متهم، عدم مداخله پلیس بعد از حضور دادستان" را در قوانین برطرف و اصلاح نماید.

Keywords:

متهم تحت نظر , نظام دادرسی ایران , نظام دادرسی فرانسه , نهاد پلیس