مقایسه تطبیقی جایگاه طبیعت و محیط زیست در شهرهای اسلامی و شهرهای معاصر مسلمانان

طبیعت و شرایط اقلیمی همواره نقشی حیاتی در شکل گیری شهرها داشته اند که این مهم پس از ظهور اسلام به بهترین نحو درشهرهای دوره اسلامی نمود پیدا کرده و می توان آن ها را به عنوان نمونه مناسبی از آنچه که امروزه شهرسازی همساز با اقلیم خوانده می شود نام برد به نحوی که طبیعت و محیط مصنوع با یکدیگر ادغام شده و وحدتی انکار ناپذیر را شکل داده است. این در حالیست که در دوره معاصر و پس از رسوخ مدرنیته در شهرهای مسلمانان نه تنها این ارتباط گسسته شده بلکه شهرها نیز هویت خویش را از دست داده اند و شرایط اقتصادی و ارزش های مادی، جایگزین معنویات شده است. بدین ترتیب با غور در شهر و شهرسازی دوره اسلامی می توان ارزش هایی را زنده نمود که امروزه در سکونتگاه های مسلمانان، کمتر به آن ها توجه شده است.در این پژوهش کاربردی، با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و بررسی اسناد کتابخانه ای و اینترنتی، همچنین استفاده از مقایسه تطبیقی، جایگاه و نقش طبیعت در هر یک از شهرهای دوره اسلامی و شهرهای معاصر مسلمانان احصا شده، موارد مذکور با یکدیگر مقایسه گردیده و نهایتا تبعات و نمود هر یک در ساختار شهرها )مادی و معنوی ( بیان شده است تا چراغ راهی برای حرکت به سمت شهر اسلامی )مدینه فاضله( باشد.

Keywords:

شهر اسلامی , شهرسازی اسلامی , شهر مسلمانان , محیط زیست و طبیعت