بیوتکنولوژی, محیط زیست و توسعه پایدار

رییس جمهوری اسلامی ایران, امسال در فصل اول اجرای برنامه چهارم توسعه, سه دانش فن آوری اطلاعات, نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی را در اولویت برنام ههای پژوهشی کشور و به نوعی راهگشای توسعه فن آوری ایران در زمینه علوم روز دنیا ذکر نمودند. به عبارت دگیر اولویت بخش تحقیقات و پژوهش کشور به این نیاز مبرم اختصاص داده شده است. بیوتکنولوژی یا ف نآوری زیستی (Biotechnology) علمی است شامل مجموعه ای از علوم انتخابی که بر روی خواص سلول ها, انتقال مولکولهای زیستی DNA و پروتئینها جهت تولیدات زیستی و همسوی با حفظ و حراست از تنوع زیستی گام برمی دارد. در قرن بیست و یکم با افزایش ب یرویه جمعیت جهان و به طبع آن مشکلات پی شآمده, این علم نقش خود را برای رسیدن به ثبات اقتصادی, اجتماعی و توسعه پایدار و همچنین حفظ محیط زیست, بیش از پیش نمایان می سازد. در عرصه های مختلف فنآوری زیستی (پزشکی و داروسازی, جانوری, صنعتی, گیاهی, محیطزیست, دریایی و ...) شاخه کشاورزی آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم در چهار زمینه مهم به جلوگیری از فرسایش خاک, اصلاح کیفیت آب, بهبود کیفیت هوا و افزایش تنوع زیستی, به محی طزیست ما سود می رساند. از نمون ههای بارز این مواد, شناسایی و انتقال ژنهای مقاومت به تن شهای محیطی جهت کشت گیاهان در مناطق نامستعد, ژنهای مقاومت به آفات جهت کاهش و حتی عدم استفاده از سموم, ژنهای کنترل و بهبود عملکرد محصول جهت افزایش تولید بدون استفاده از واحد سطح بیشتر, آب و سایر نهاد هها, ژنهای کلون شده ناقل فسفات و ژ نهای مشابه بمنظور تثبیت ازت و جذب فسفر, پتاسیم و کاهش نیاز گیاه به کودهای شیمیایی, کش تبافت و سلولهای گیاهی به جهت تولید گیاهان عاری از ویروس و بیماری و تکثیر گیاهان در شرف انقراض در جهت حفظ تنوع زیستی و نیز تولید کودهای زیستی حاصل از باکتریهای پیش برنده (PGRP) کودهای محتوی پروتئی نهای کریستالی Bt به جهت عدم استفاده از کودهای شیمیایی و اثرات سوء آنها را نام برد. این در حالیست که با توجه به ابراز علاقه دول تهای توسعه یافته و در حال توسعه جهان در سرمای هگذاری و بهرهبرداری از شاخه فنآوری زیستی, در جائیکه سطح زیرکشت جهانی (فقط 18 کشور) محصولات تراریخته به بیش از هفتاد میلیون هکتار رسیده است, هفت میلیون نفر در حال کشت و زرع با محصولات تراریخته بوده و سود عاید از آن به 4/75 میلیارد دلار م یرسد, سطح زیرکشت و تولیدات اینگونه محصولات در ایران پا فراتر از آزمایشگاه ها, گلخان هها و مزارع آزمایشی نگذاشته است و گاهی پیشنهاد می شود که آزموده های کشورهای توسعه یافته و دارای رتبه این محصولات را باز هم بیازماییم, تا پیشرفتمان را به تعویق و تعلیق بیاندازیم.

Keywords:

یوتکنولوژی (فنآوری زیستی) کشاورزی , محصولات تراریخته , محیط زیست , تنوع زیستی , مهندسی ژنتیک , انتقال ژن , کشاورزی پایدار