مقایسه برخی روش های تعیین الگوی توزیع زمانی بارش جهت برآورد سیلاب های شهری؛ مطالعه موردی بابلسر

تغییرات شدت بارندگی در طول زمان پیشروی رگبار، تاثیر به سزایی در شکل هیدروگراف و زمان وقوع دبی پیک سیلاب های ناشی از بارش دارد. یکی از ورودی های مهم مدل های شبیه سازی سیلاب های ناشی از بارندگی در حوضه های شهری، الگوی توزیع زمانی بارش است که در بخش شبیه سازی بارش- رواناب کاربرد داشته و مشخصات هیدرولیکی جریان در مجاری آبروی شهری اعم از روباز و زیرزمینی را تحت تاثیر قرار می دهد. روش های متعددی برای تعیین الگوی توزیع زمانی بارش ارائه شده است. در این تحقیق از روش های ین وجاو، شیکاگو و بلوک های ساختگی استفاده شد. به دلیل درصد سطوح نفوذناپذیر زیاد و کوچک بودن حوضه شهری بابلسر، رگبار طرح ۲ ساعته با دوره بازگشت ۱۰ سال مورد بررسی قرار گرفت. ۳۲۹ رگبار پیوسته از گراف های بارندگی بین سال های ۱۹۶۶ تا ۱۹۹۸ استخراج گردید. رگبارها به ۵ دسته کوچکتر از ۶ ساعت، ۶ تا ۱۲ ساعت، ۱۲ تا ۱۸ ساعت، ۱۸ تا ۲۴ ساعت و بزرگ تر از ۲۴ ساعت تفکیک شدند. دسته منحنی های شدت- مدت- فراوانی با استفاده از داده های بارندگی ثبت شده محاسبه و ترسیم شدند. زمان اوج گیری رگبار (نسبت ) در روش ین و چاو محاسبه گردید و از آن به جای ضریب پیشروی رگبار (r) در روش شیکاگو استفاده شد. در روش بلوک های ساختگی نیز برای تعیین مرکز زمانی رگبار استفاده شد. نتیجه تحقیق حاضر بر این نکته تاکید می کند که در صورت وجود داده های بارندگی مناسب، روش ین وچاو می تواند به عنوان روشی مطمئن جهت تعیین زمان وقوع اوجگیری رگبار در یک ایستگاه یا منطقه مورد استفاده قرار گیرد.      

Keywords:

رگبار طرح , روش بلوک های ساختگی , روش شیکاگو , روش ین وچاو , زمان اوچگیری رگبار , ضریب پیشروی رگبار