بحران همه گیری کووید ۱۹ و پژوهش های علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران: مطالعه ای مروری

بحران همه گیری بیماری کووید ۱۹ که از اواخر ۲۰۱۹ در سراسر جهان منتشر شد بر تمامی عرصه های زندگی جمعیو فردی بشر تاثیر گذاشته است. این بحران با ایجاد مسائل جدید در عرصه سیاسی و اجتماعی، به شکل گیری پرسش ها،مسائل و چالش هایی جدیدی منجر شود. پژوهشگران رشته های مختلف علوم انسانی و اجتماعی در تلاش برایپاسخگویی به این پرسش ها به مطالعه و پژوهش و انتشار یافته های خود پرداختند. در مقاله حاضر، مطالعات، تحلیل هاو دیدگاه های پژوهشگران علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران در زمینه تاثیرات بحران همه گیری کرونا درحوزه های مختلف در علوم سیاسی و روابط بین الملل بررسی شده است. پرسش پژوهش این است که «همه گیری بحرانکرونا از دیدگاه پژوهشگران علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران چه تاثیری بر نظریات در این حوزه داشته و چهپژوهش هایی برای پاسخ به مسائل حاصل از بحران کرونا مورد توجه آنها بوده ا ست؟» برای پا سخ به این سوالها به مطالعه مروری مقالات علمی منتشرشده در نشریات علمی معتبر در رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل به زبانفارسی در ایران پرداخته ایم. روش ما در این مطالعه مرور روشمند کیفی است. بر این اساس، ۵۰ عنوان مقاله علمی-پژوهشی منتشرشده در مجلات مصوب علمی فارسی مطالعه شد. هدف از این پژوهش این است که نخست روشن شودپژوهشگران ایرانی چه مسائل و چالش های حاصل از بحران کرونا را در رشته تخصصی خود مشاهده و مطالعه کرده اند.دوم، چه کاستی ها و کمبودهای پژوهشی ای در حوزه علوم سیاسی و روابط بین الملل در ایران نسبت به مسائل ناشی ازهمه گیری کووید ۱۹ وجود دارد. یافته های پژوهش به پنج گرایش سیاستگذاری، فلسفه سیاسی، جامعه شناسی سیاسی،اقتصاد سیاسی، و روابط بین الملل و سیاست خارجی تقسیم شود. بیشترین تعداد مقالات نوشته شده به گرایشسیاستگذاری تعلق دارد که در آن سیاست های دولت جمهوری اسلامی ایران بررسی و با سیاست های دولت های دیگردر مقابله با همه گیری کرونا و مسئله حکمرانی مقایسه شده است. در فلسفه سیاسی به چال شهای بحران کرونا برنظریات سیاسی از جمله لیبرالیسم و نئولیبرالیسم، در جامعه شناسی سیاسوی به تبعات اجتماعی بحران و بحرانحاکمیت دولت های ملی، در اقتصاد سیاسی به موضوع تحریم های خارجی و اثر آن بر توانایی های دولت جمهوریاسلامی ایران برای مقابله با همه گیری، و در حوزه روابط بین الملل و سیاست خارجی به تاثیر همه گیری بر نظمبین الملل، سیاست های منطقه ای، سیاست خارجی جمهوری اسلامی و حوزه دیپلماسی بیشتر پرداخته شده است.

Keywords:

تحولات روابط بین الملل و علوم سیاسی در ایران , سیاست و حکومت در ایران , کووید ۱۹