ارزیابی عملکرد طرح ساماندهی مسیر رودخانه آببخشا

رودخانه ها براثر عوامل طبیعی ویا دخالتهای انسانی دچار فرسایش یا کف کنی ونیز فرسایش کناره ای وجابجایی های عرضی می گردند.منطقه آببخشا ازتوابع بخش مرکزی شهرستان بردسیر دراستان کرمان ودرجنوب شرقیشهرستان بردسیر واقع شده است.رودخانه آببخشاکه ازارتفاعات جنوبی شهربردسیروبلندی های کوه شاه ولاله زارسرچشمه می گیردپس ازدریافت سرشاخه های متعدددرمسیر خود ودرجهت شمال وشمال غرب جریان یافته وبهدشت بردسیرمی ریزد. رودخانه آببخشا درقسمت کوهستانی عمق کافی وظرفیت هیدرولیکی بالایی داردولی پس ازورود به دشت بردسیر،عرض رودخانه افزایش یافته وعمق آن کاهش می یابد.بطوری که درمواقع سیلابی آب رودخانهدردشت پخش شده واراضی کشاورزی وروستاهای اطراف وخودشهر بردسیر راتهدید می کند.این محدوده از نقطه ورود رودخانه به دشت ،شروع وتقریبا 8کیلومتر درامتدادمسیر رودخانه ادامه می یابد.لذابدلیل بحرانی بودن این بخش ازرودخانه ازنظرفرسایش پذیری واهمیت اراضی زراعی حاشیه آن وجلوگیری ازهجوم سیلاب به سمتشهربردسیربعدازانجام مطالعات موردنیازدراین زمینه،اقدام به طراحی واجرای خاکریزهای حفاظتی گردیده است..دراین تحقیق، عملکردخاکریزهای احداثی درمسیررودخانه آببخشا موردبررسی قرارگرفته است.بدین منظور برای بررسیوضعیت جریان دراین رودخانه وتاثیرسازه های احداثی از مدل HEC-RAS درشرایط غیرماندگار استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بااجرای طرح اصلاح وساماندهی مسیر رودخانه آببخشا،فعالیت های فرسایشی وتخریبیرودخانه کاهش یافته وخاکریزهای احداثی از نظر پایداری وسازگاری ازعمکرد مناسبی برخوردار بوده اند.ودرمحدوده قوس رودخانه به دلیل ایجادجریان های پیچشی دیواره دچار فرسایش و فروریزی شده است.

Keywords:

کلیدی:ارزیابی , ساماندهی , HEC-RAS , خاکریزهای حفاظتی) Levee