تعهد کشورهای حاشیه خلیج فارس به ارزیابی آثار زیست محیطی طرح های نمک زدایی ( آب شیرین کن)

اگرچه تقریبا دو سوم سطح کره زمین را آب پوشانیده است، اما منابع آب شیرین در جهان بسیار محدود است و کشورهای حاشیه خلیج فارس که جغرافیایی گرم و خشک دارند از سالها قبل، درگیر معضل کم آبی بوده و تلاش دارند تا از طریق فناوری های آب شیرین کن نیاز خود به آب شیرین را مرتفع سازند. اما استفاده از طرح های نمک زدا و آب شیرین کن با تبعات و چالش های زیست محیطی همراه است، که اگر تحت کنترل ضوابط زیست محیطی نباشد میتواند علاوه بر مشکلات داخلی، به فاجعه ای برون مرزی نیز بدل شود. یکی از اصول کاربردی حقوق بین الملل محیط زیست، که از آن به عنوان نخستین ابزار قاعده گذاری زیست محیطی مدرن یاد میشود ارزیابی اثرات زیست محیطی موسوم به EIA است. این اصل، علاوه بر ماهیت عرفی که به تایید دیوان بین المللی دادگستری نیز رسیده، در کنوانسیون های منطقه ای متعدد ازجمله کنوانسیون کویت برای همکاری پیرامون حمایت و توسعه محیط زیست دریایی در برابر آلودگی به عنوان تعهد حقوقی مورد پذیرش اعضاء قرار گرفته و همچنین، در اسناد نرم متعدد نیز پیش بینی شده است. هدف از ارزیابی اثرات زیست محیطی این است که با سنجش آثار احتمالی یک فعالیت یا پروژه پیشنهادی بر محیط زیست کشورهای دیگر، از آلودگی پیشگیری نموده و از محیط زیست حفاظت نماید. مقاله حاضر با روش کتابخانه ای و با استفاده از اسناد و مقررات بین المللی و نیز رویه قضایی مرتبط، ابتدا به بیان تهدیدات زیست محیطی ناشی از احداث کارخانه های نمک زدایی و طرح های آب شیرین کن در حاشیه خلیج فارس پرداخته و سپس به بررسی مبانی تعهد دولت های حاشیه این پهنه آبی مشترک جهت ارزیابی آثار زیست محیطی طرح های یاد شده می پردازد.

Keywords:

ارزیابی اثرات زیست محیطی , حقوق بین الملل محیط زیست , طرح های نمک زدایی ( آب شیرین کن) , خلیج فارس.