اثر حذف برگ‎ های بالا و پایین بلال بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ذرت دانه‎ای هیبرید سینگل کراس ۷۰۴

به منظور بررسی اثر زمان، شدت و محل برگ زدایی بر تسهیم مواد پرورده به دانه های ذرت هیبرید سینگل کراس ۷۰۴، یک پژوهش مزرعه ای دو ساله در ایستگاه تحقیقات زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال های ۱۳۸۷ و۱۳۸۸ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل حذف دو برگ و چهار برگ بالای بلال ۱۰، ۲۰ و ۳۰ روز پس از پیدایش نیمی از کاکل‎‎ها، حذف دو برگ و چهار برگ پایین بلال ۱۰، ۲۰ و ۳۰ روز پس از پیدایش نیمی از کاکل ها و شاهد (عدم حذف برگ) بودند. نتایج نشان داد که در هر دو سال، کمترین وزن خشک ساقه در تیمار حذف چهار برگ پایین بلال، ۱۰ روز پس از میانه ابریشم دهی و بیشترین آن در تیمار شاهد بوده است. بیشترین تعداد دانه در ردیف بلال در هر دو سال، از حذف دو برگ بالای بلال ۲۰ روز پس از میانه ابریشم دهی و کمترین آن نیز در شرایط حذف چهار برگ پایین بلال ۱۰ روز پس از میانه ابریشم دهی حاصل شد. در سال اول، بیشترین وزن هزار دانه بدون اختلاف معنی داری، درشرایط حذف چهار برگ بالای بلال ۲۰ روز پس از میانه ابریشم دهی و نیز حذف دو برگ بالای بلال، ۲۰ روز پس از پیدایش کاکل ها مشاهده شد. در سال دوم، تیمار حذف چهار برگ بالای بلال ۳۰ روز پس از پیدایش نیمی از ابریشم ها، بیشترین میزان وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد. همچنین بیشترین عملکرد دانه، در سال اول و دوم به ترتیب ۵/۱۲۵۰۵ و ۶/۱۷۳۵۲ کیلوگرم در هکتار، در تیمار حذف چهار برگ بالای بلال، ۲۰ روز بعد از میانه ابریشم دهی و کمترین آن در سال اول (۵/۹۰۰۰ کیلوگرم در هکتار) و دوم (۸/۱۳۹۹۲ کیلوگرم در هکتار) در شرایط حذف چهار برگ پایین بلال، ۱۰ روز پس از میانه ابریشم دهی بدست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که حذف دو یا چهار برگ بالای بوته ذرت، نه تنها باعث کاهش عملکرد دانه نمی شود، بلکه می تواند منجر به افزایش تعداد دانه در بلال و وزن دانه ها و بهبود عملکرد دانه ذرت شود.

Keywords:

Leaf removal , Maize , Silking and Yield components , ابریشم دهی , اجزای عملکرد , برگ زدایی و ذرت.