نقش دانشگاه و دانشجو در فرهنگ کشور

امام خمینی برای دانشگاه به عنوان جایگاه تعلیم و تربیت نقش و اعتبار کم نظیری جهت تربیت متخصصان متعهد قائل بود و چون سلطه چندین ساله استعمار و ایادی آن را بر دانشگاه های کشور نظاره کرده؛ لذا نتیجه سوء آن را مکررا گوشزد نموده است چرا که استعمار از طریق سلطه بر مراکز تعلیم و تربیت و نظام آموزشی کشور با حمایت تحصیلکرده های وابسته به غارت سرمایه های مادی و معنوی می پرداخت و موجب اسارت ملی می گردید. فرهنگ در هر جامعه ای از زمینه های اصلی رشد دانش است و فرهنگ دانشگاهی به منزله یکی از خرده فرهنگ های مهم آن تاثیر بسزایی بر توسعه دانش آفرینی دارد. هدف این پژوهش شناسایی نقش فرهنگ دانشگاهی بر دانش آفرینی از دیدگاه صاحبنظران نظام آموزش عالی بود که به روش کیفی و از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته انجام شد. مولفه های فرهنگ دانشگاهی در ده موضوع دسته بندی شدند استقلال دانشگاهی، آزادی علمی، اخلاق حرفه ای، مدیریت، ارتباطات، مشارکت و کار گروهی، فرهنگ یادگیری، اعتماد بین اعضا، نظام پاداش دهی و ارزیابی، مشارکت کنندگان در این پژوهش وضعیت این مولفه ها را ضعیف و نامناسب توصیف کردند. مولفه های دانش آفرینی نیز در هشت موضوع شناسایی شدند، شامل روحیه جستوجوگری، رعایت اخلاق حرفه ای، مدیریت مشارکتی، نظام پاداش، اعتماد بین اعضا، اهمیت دادن به کار گروهی و تیمی، آزادی علمی و فرهنگ یادگیری. یافته های پژوهش نشان داد که از دید صاحبنظران، فرهنگ دانشگاهی ایران با مولفه های دانش آفرین فاصله نسبتا زیادی دارد و همچنین بین بسیاری از مولفه های فرهنگ دانشگاهی و دانش آفرینی همپوشی وجود دارد.