انتقال آب بین حوضه ای: بررسی فرصت ها و چالش های مرتبط با انتقال آب

تأثیرات متقابل ناشی از منابع آبی مختلف و اجزای موجود در یک حوضه ی آبخیز، ضرورت پیاده سازی یک مدیریت سیستمی و یکپارچه را در حوضه های آبخیز با هدف بهره وری بهینه از منابع و هماهنگی و حرکت در راستای توسعه پایدار ایجاب می نماید. مدیریت سیستمی به منظور رسیدن به حالت بهینه و با هدف دستیابی به حداکثر سود، حداقل هزینه و حداکثر کارایی توسط مدل های برنامه ریزی اعمال می گردد. تقاضای جدید آب شهری و صنعتی و نگرانی های زیست محیطی مرتبط با تأمین و مصرف آب، فشارهایی را برای معرفی سیاست های جدید مدیریت آب بوجود آورده است. بحران آب یکی از مهمترین چالش های فراروی بشر در هزاره سوم به شمار می رود. این دغدغه موضوع انتقال آب بین حوضه ای را بعنوان یکی از راهکارهای مدیریت عرض آب مطرح ساخته است. هدف طرح های انتقال آب بین حوضه ای، آن است که ضمن انتقال آب مازاد، حقابه های فعلی و آینده محیط زیست حوضه مبدا در الویت بوده و دچار کمبود جدی نشود و مصرف کنندگان این حوضه با بهره برداری از آن مخالفت نداشته باشند. طرح حهای انتقال آب اکثراً از نظر اجتماعی و زیست محیطی به عنوان طرح های پر هزینه، پیچیده و مشکل ساز مطرح هستند و از آنجایی که آثار مثبت و منفی این طرح ها در کلیه بخش های جامعه آشکار خواهد شد، ضروری است تأثیرات این انتقال، قبل از اجرا از دیدگاه های گوناگون در محیط فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و بیولوژیکی و به منظور حفطظ تعادل اجزا محیط و ارتباطات فی مابین مورد ارزیابی قرار گیرد. در این مقاله چالش های پیش روی انتقال آب بین حوضه ای بررسی شده و به برخی از راهکارهای مدیریتی در غالب مدیریت سیستمی و یکپارچه منابع آب اشاره می گردد.

Keywords:

انتقال آب بین حوضه ای , حوضه آبخیز , مدیریت سیستمی و یکپارچه منابع آب