آسیب های روانی- اجتماعی و شخصیتی شبکه های اجتماعی مجازی بر دانش آموزان نوجوان ؛ چالش ها و راهکارها

هدف این پژوهش، بررسی آسیب ها و خطرات شبکه های اجتماعی مجازی نوپدید نظیر: واتس آپ، تلگرام و اینستاگرام در عصر یادگیری و فضای مجازی از دیدگاه کاربران از طریق استفاده از تلفن های همراه هوشمند است. امروزه شبکه های اجتماعی مجازی همه ی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی بشر را به خود مشغول کرده اند و در این بین کاربرانی افراطی پیدا می شود که به شکل اعتیاد گونه ای وابستگی شدیدی به این شبکه ها پیدا کرده اند تا جایی که زندگی واقعی آنان را هم تحت تاثیر قرار داده اند. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و به شیوه توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری شامل کل کاربران دانش آموز مقطع متوسطه دوم در سال ۱۴۰۱ در استان ایلام و نمونه پژوهش هم تعداد ۸۰ نفر که به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند را شامل شده است. سوال اصلی این است که این شبکه های اجتماعی مجازی چه خطرات و آسیب هایی روانی- اجتماعی و شخصیتی برای کاربران نوجوان افراطی دارند؟ در پایان مشخص شد که مهمترین آسیب های شبکه های اجتماعی مجازی شامل آسیب های کلی در حوزهای در خصوص وارونگی در روابط اجتماعی و حریم خصوصی، فکری، اخلاقی و تربیتی، جسمی، هویتی، دینی و اعتقادی، فرهنگی ، تحصیلی، امنیتی و جنسی بودند و از دیدگاه کاربران خطرات هم شامل مواردی نظیر:۱. افزایش نوسانات اخلاقی ۲. تضعیف و کاهش ارتباطات و تعاملات اجتماعی سالم با دیگران در دنیای واقعی۳. اختلالات خواب ۴. نگرانی، استرس و افزایش بروز رفتارهای خشونت آمیز ۵. بروز انواع احساسات، رفتارها و جرایم اخلاقی، امنیتی و اجتماعی در فضای مجازی ۶. افت تحصیلی.همچنین مشخص شد که ۶۵٪ از کاربران نوجوان اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی را به عنوان خطری مهم قلمداد کردند و در این بین پسران بیشتر از دختران اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی داشتند