پهنه بندی خطر آتش سوزی در جنگل ها با استفاده از تکنیک سنجش از دور و GIS (نمونه موردی جنگل های استان گلستان)

جنگل ها به عنوان یکی از مهم ترین منابع طبیعی تجدید شونده نقش حیاتی در استمرار حیات و حفظ آن ایفا می نمایند. آتشسوزی ها هر ساله سطح وسیعی از جنگل ها و مراتع را تخریب کرده و از بین می برد. در اثر بی توجهی انسان یا به دلیل عواملطبیعی بخشی از جنگل ها از بین می رود. این مشکل نیازمند مطالعه و ارائه راهکارهای علمی است. آتش سوزی های جنگلی درایران و به ویژه در جنگل های شمال کشور آثار مخربی را در سیمای ظاهری این مناطق به جای گذاشته است. شناسایی، پیشگیریو کنترل خسارات انسانی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد شده توسط خطرات طبیعی از اهداف اساسی موسسات تحقیقاتی و اجرایی استامروزه شناسایی فاکتورهای موثر بر آتش سوزی جنگل ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا سالانه مساحت زیادی از جنگلهای جهان بر اثر آتش سوزی نابود می شوند و تکرار این اتفاق در بلند مدت می تواند خسارات جبران ناپذیری بر زمین و ساکنین آنوارد کند. با شناسایی این فاکتورها می توانیم زمان ها و نقاط دارای ریسک بالای آتش سوزی را شناسایی نمائیم و با وضع قوانین وسیاست های مدیریتی کارآمد، آموزش به مردم و نظارت بیشتر در جهت مقابله با عوامل محرک آتش برآییم. یکی از روش هایپیشگیری آتش سوزی های جنگلی، تعیین محدوده های احتمال خطر آتش سوزی می باشد شناسایی عوامل موثر در وقوع آتشسوزی و پهنه بندی ریسک آن یکی از ابزارهای اساسی جهت دست یابی به راهکارهای کنترل و مقابله با آتش سوزی است و کاربردGIS وسنجش از دور در این حوزه متفاوت و متنوع است. شبیه سازی آتش سوزی و مدیریت منابع و امکانات در زمان آتش سوزیجنگل، از جمله ی موثرترین عوامل در تعیین میزان ریسک آتش سوزی نقاط مختلف به شمار می رود. در این مطالعه سعی شدهضمن بررسی تحقیقات و روش های انجام شده در خصوص پهنه بندی خطر آتش سوزی در جنگل ها، با استفاده از تکنیکسنجش از راه دور و GIS به بررسی پهنهبندی خطر آتش سوزی در جنگل های استان گلستان پرداخته شود. . در کل یافته هایتحقیق نشان داده است، ۹۰ درصدآتش سوزی های بوقوع پیوسته درمناطق باخطرزیادآتش سوزی، ۳۰ درصددرمناطق خطرناک و ۶۰درصددرمناطق پرخطرواقع شده اند.

Keywords:

پهنه بندی خطر آتش سوزی , آتش سوزی جنگل , سنجش از راه دور , GIS , جنگل های گلستان